M113

M113
Svojstva
Posada	2+11
Dužina	4.863 m
Širina	2.686 m
Visina	2.50 m
Težina	12.3 tone
Oklop i naoružanje
Oklop	12-38 mm
Osnovno naoružanje	mitraljez 12.7 mm M2 Browning
Pokretljivost
Pogon	Detroit Diesel 6V53T 6-cil vodom hlađen diesel motor 275 KS
Brzina na cesti	67.6 km/h
Snaga/težina	22.36 KS/tona
Domet	480 km

Najpoznatiji oklopni transporter je američko oklopno vozilo, čiji je razvoj započet 50- tih godina xx-tog vijeka. Do danas je proizvedeno preko 80.000 ovih vozila, i još uvijek je u upotrebi u armijama širom svijeta. ^[1][2] Uveden u vojnu upotrebu u američkoj vojsci 1960. godine.

Razvoj M113 je započet od strane FMC korporacije, i baziran je na oklopnim transporterima koje je ranije proizvodila, oklopna vozila M59 i M75. M75 bio previše glomazan, i teško se transportovao sa i sa najmodernijim avionima iz tog vremena kao što je C-130 Hercules. Njegova oslabljena verzija M59, nije imao ovih problema, međutim bio je tehnički nepouzdan, i imao je preslabu oklopnu zaštitu. Zato se radilo na vozilu koje bi imalo pozitivne osobine oba modela, laku pokretljivost i malu masu kao M59, i oklopnu zaštitu poput M75. U tu svrhu je proizveden prototip T113, koji je imao aluminijski oklop. Njegova poboljšana verzija T113E1, je 1960. prihvaćena od strane američke vojske, pod imenom M113. Ubrzo 1964. godine u serijsku proizvodnju ulazi M113A1, nova verzija sa dizel-motorom, i zamenjuje ranije benzinske modele.

M113 može biti opremljen različitim vrstama naoružanja. Najčešće je opremljen teškim mitraljezom M2, i bacačom granata MK 19. Također na M113 može biti instaliran i veliki broj različitog antitenkovskog naoružanja. Američka vojska najčešće koristi M47 Dragon, ili BGM 71 TOUV. Moguće je i montiranje topova, različitih kalibara.

Oklop vozila je težak oko 10,5 tona, i napravljen je od legure aluminija 5083. Debljina oklopa iznosi od 12 do 32 milimetara. Zahvaljujući maloj težini oklopa, M113 koriti manje dizelske motore. Standardna američka verzija koristi šetocilindrični dizelski motor 6V53 Detroit 2.

M113 ima amfibijske sposobnosti, odnosno može da plovi po vodi. Maksimalna brzina kretanja na kopnu iznosi 67,6 km/h, a na vodi 5,8 km/h. Vozilo zahtijeva dva člana posade, a može da primi 11 putnika.

M113

Orginalna verzija pogonjena Chrysler 75M V8 benzinskim motorom snage 209 KS (156 kW).^[3]

M113A1

Uveden u upotrebu 1964. godine, benzinski motor zamijenjen sa 6V-53 Detroit dizelskim motorom snage 215 KS kako bi se smanjila potrošnja goriva i mogućnost samozapaljenja motora.^[3][4] Sufiks A1 se koristi kod svih dizelskih verzija tako npr. M106A1 samohodni minobacač pogonjem dizelskim motorom.

M113A2

1979. godine su izvršene dodatne nadogradnje. Poboljšano je hlađenje motora, podnica je više podignuta od tla, te su izvršena ojačanja amortizera. Dodatni spremnici goriva su dodani s vanjske strane rampe, kako bi se povećao unutrašnji prostor. Ovim izmjenama znatno je povećana težina vozila. Dodani su i bacači dimnih granata.^[5]

M113A3

Uveden u upotrebu 1987. s novim dizelskim motorom 6V-53T Detroit i rezervoarima goriva.

M113 ACAV

"Armored Cavalry Assault Vehicle" ili "ACAV" je bio koncept oklopnog transportera i borbenog vozila pješadije što je bilo prvobitno namijenjeno vojsci Južnog Vijetnama s obzirom na karakteristike koje je teren i tip borbe tražio.^[6] Nakon što je utvrđeno da su vozač i posada izloženi velikom riziku, južnovijetnamski inžinjeri su pronašli brzo i jednostavno rješenje, stavljali su komade čelika s brodskih olupina, međutim nije imalo značajnog učinka jer je taj čelik bio izrazito mekan za protivoklopna oružja. Kasnije Amerikanci su svoje verzije unaprijedili kvalitetnim pločama, te su pored mitraljeza 12.7 mm dodali dva mitraljeza 7.62 mm M60.

• Vijetnamski rat
• Jom Kipurski rat
• Libanonski građanski rat
• Američka invazija na Panamu
• Zaljevski rat
• Rat u Afganistanu
• Rat u Iraku

• Afganistan 173
• Albanija 130
• Australija 700
• Argentina 500
• Bahrein 239
• Benin 18
• Bolivija 50
• Bosna i Hercegovina 80
• Brazil armija 584, marinci 29
• Čile 427
• Danska 632^[9]
• Egipat 2.950
• Ekvador 20
• Etiopija 110
• Filipini 234
• Grčka 2.500
• Gvatemala 15
• Irak 283
• Iran 200
• Italija 3.000+
• Izrael 6.131
• Jordan 1.300
• Jemen 670
• Južna Koreja 400
• Kambodža 50
• Kanada 289
• Kolumbija 120
• Demokratska Republika Kongo 12
• Kuvajt 80
• Liban 1.300
• Libija 80
• Laos
• Litvanija 210
• Maroko 1.200
• Makedonija 30
• Norveška 900
• Novi Zeland 120
• Pakistan 1.600
• Peru 130
• Poljska 35
• Portugal 180
• El Salvador 20
• Saudijska Arabija 3.000
• Singapur 1.200
• Sjedinjene Američke Države 6.000
• Somalija
• Sudan
• Španija 860
• Švicarska 400
• Tajland 385
• Tajvan 675
• Tunis 120
• Turska 3.000
• Urugvaj 24
• Vijetnam 750

• MT-LB

M113 na Wikimedia Commonsu.

Commons ima datoteke na temu: M113

• M113 into the next Millennium Arhivirano 7. 1. 2010. na Wayback Machine
• Army Fact File for M113
• United Defence Arhivirano 8. 2. 2012. na Wayback Machine
• FAS.org
• Gary's Combat Vehicle Reference Guide
• NASA Kennedy Space Center site
• M113 u Israeli Weapons
• Canadian Forces Službena Web stranica
• M113 ACAV Operations with 11th ACR in Vietnam Arhivirano 8. 4. 2010. na Wayback Machine
• Dutch Cavalry Museum iman M113 C&V (M113 ACAV) u svojoj izložbi.
• Australian DoD M113 Upgrade Project
• M113 u danskoj armiji
• M113 G3 DK u danskoj armiji
• M113 G3 Waran u danskoj armiji
• "M113 APC: four decades of service and still showing potential" Arhivirano 27. 12. 2008. na Wayback Machine, Infantry Magazine, July–August, 2004, by Stanley C. Crist.