azen

Brezhoneg

Etimologiezh

(Anv-kadarn) Diwar ar ger latin asinus.

Meneget er C'hatolikon (asen).

Kar d'ar gerioù asyn e kembraeg, asen e kerneveureg.

(Furm verb) Savet diwar azen-, pennrann ar verb azenañ, hep dibenn-ger.

Anv-kadarn


	Unander	Liester
Gourel	azen /ˈɑːzɛn/	azened /aˈzɛnːet/ pe ezen /ˈeːzɛn/
Benel	azenez /aˈzɛnːes/	azenezed /azɛˈneːzet/

azen /ˈɑːzɛn/ gourel (liester azened, ezen)

Bronneg doñv (Equus asinus), damheñvel ouzh ur marc'h bihan.
- [...] : « It d'an tiegez a zo dirazhoc'h, ha kerkent ma c'h-erruot, e cavot stag eun azenez hag he azen yaouank n'eus pignet c'hoaz den ebed varnhan : [...]. » — (Yann-Fañch Caer, Ar Pevar Aviel lakeat en unan, Brest, 1904, p. 240.)
- Azen louet ar gouent en em lakaas da hinnoal. — (Youenn Drezen, Sizhun ar Breur Arturo, Al Liamm, 1971, p. 7.)
- Treiñ ha distreiñ 'rejont en-dro d'an azen, an dour en o genoù, ha siwazh plat o yalc'h. — (Anjela Duval, Me, Anjela, Mouladurioù Hor Yezh, 2011, p. 142.)
Den berr e spered.
- Azen diot ma'z out, e-lec'h teir n'eus nemet div. — (Klaoda ar Prad, An teir c'had ; Ar mevel laer, Ti-moulerezh Sant-Gwilherm, Sant-Brieg, 1908, p. 14.)
- Etretant, tapet en devoa ar c'hure pleg da c'houlenn diganin meur a dra diwar-benn an doare-skrivañ, an istor, an douaroniezh, ha pa welas ne oan nag ur genaoueg nag un azen, setu ma pedas va mamm da reiñ dezhañ aotre da zeskiñ al latin d'he fennhêr : ... — (Jarl Priel, Va Zammig Buhez, Al Liamm, 1954, p. 37.)
- Lom ha Job pe Job ha Lom, evel ma karit, ne oant ket daou azen, pell ac'hano, mes daou istrogell eus ar re vrasañ, hag un istrogell gant un istrogell all, en em intent atav evit ober labour fall. — (Jakez Riou, An Ti Satanazet, Skridoù Breizh, 1944, p. 13.)
- Seizh vloaz zo avat ez eus un azen ac’hanoun. — (Yann ar Floc'h, Koñchennou eus Bro ar Stêr Aon, Levrdi Le Dault, Kemper, 1950, p. 230.)
azen gornek : den dizesk.
Bezañ pennek evel un azen : pennek kenañ.

Doareoù-skrivañ all

En doare-skrivañ etrerannyezhel e vez skrivet asen.

Deveradoù

Troioù-lavar

azen gornek

Krennlavaroù

Azen dre natur
Ne oar ket lenn e skritur.
Azen dre natur
N'eo ket evit lenn e skritur ! — (Jules Gros, Le trésor du breton parlé Deuxième Partie, 1970, p. 29.)
Un azen bev zo gwelloc’h eget daou varc’h marv.

Troidigezhioù

alamaneg : Esel ^(de)
esperanteg : azeno ^(eo)
galleg : âne ^(fr)
italianeg : asino ^(it)
iwerzhoneg : asal ^(ga)
katalaneg : ase ^(ca)
kembraeg : asyn ^(cy)
kerneveureg : asen ^(kw)
okitaneg : ase ^(oc)
rusianeg : осёл ^(ru)
sañskriteg : गर्दभ ^(sa) (gardabha)
saozneg : donkey ^(en)
spagnoleg : asno ^(es) , burro ^(es)
turkeg : eşek ^(tr)

Anv-gwan

Derez	Furm
Derez-plaen	azen
Derez-uheloc'h	azenoc'h
Derez-uhelañ	azenañ
Derez-estlammiñ	azenat

azen /ˈɑːzɛn/

Dizesk, diouiziek. Ne vez implijet evel anv-gwan nemet en derez-uhelañ hag en derez-uheloc'h.
- N'eo ket nep en deus diskouarn hirañ
  Eus an tri-z-hont eo ’n azenañ. — (Ar Miliner, e vab hag an azen, e-barzh Feiz ha Breiz, niv. 3, Mae-Even, 1903, p. 89.)
- « Bien sûr ! » a lavaras ivez kerkent Loiz Dinac’h c’hoant dezhañ diskouez n’oa ket azenoc’h eget ar re all. — (J.P. ar Bras, An doare da zeski galleg, e-barzh Feiz ha Breiz, Gouere, 1907, p. 157.)