Dorf

A Dorff is a zammdrengta Sidling vo Leit oda a Gmoi, dej wou grejssa wej a poa Hiaff u klejna wej a Stod is un a Bvelkaring vo gwenle a poa hundat bis a poa tausnd Leit houd. Doaff wiad eftas aa fia an Weila oda a Stedtl gsogt, wemma s ned aso gnau nimt. Af Englisch song s, goa wou d Deaffa gwenle i lendlicha Regiona z finna san, zou bstimmte Furma vo Stodviatln urban villages (stodarischa Deaffa). Un in n Deitschn song s, aa duatn wou s ned wiakle im d Deaffa gejd, bejmischa Deaffa... wenn se da Saks ned askennt. Deaffa in ainglicha Sinn san am mejran af Daua baut u mid festa Bhausunga; owa, duach d Gengt zejngada Deaffa ko s inra Gsellschaft aa amol gem. Weitas san d Bhausunga ba d Deaffa ret gnoucht baranond u ned weit iwa d Landschaft zastraad, wej a umlingads Ghiaf oda a Streisidling.

Freja san Deaffa a typischa Gmoischaftsfurm fia Gsellschaftn midna subsistentn Landwiatschaft gweng, aa wennsas i Gsellschaftn mid ondane Wiatschaftszweigg aa gem houd. Wos amtle a Doaff is, gejd ertle u zeitle aa assanand. Z Groussbritannia houd a Sidling es Recht krejgt, se a Dorff zen rejffn, wenn s a Kirng baut houd.^[1] Oda z Bayan is heit ar ejda Sidling mid zeah oda mejnra wej zeah Woanheisa, wenn s koa Stod ned is, a Doaff.^[2] I d mejran Kultuan hod s frejas ned aso vill Stedt gem u d Leitn hom ejara om Land glebt. Ejascht mid da Industrielln Revoluzion san d Leit i groussn Zoln af oa Flekkal zammzong, min Zil i d Fabrikn zen oawan; d Konzentrazion vo Leitnan hod Deaffa wachsn loua u zou Stettl u Stedt gmacht. Des houd a Spezialisiring vo d Orwatskreft u von n Handweak gstitzd oda gfirdat u d Entwicklung vo villnan Gweabnan virabracht. Da Trend vo da Vastodaring gejd ollawal weita, u wenn eftas scho nimma zwengs da Industrialisiring. Historisch hod ma d Heisa baranand baut zwengs da Gselligkeit un en Schutz, dawal mas Umland bstellt houd. Tradizionella Fischadeaffa grindn dageng statts af da Boḏnwiatschaft af n Gwassabau un n Fischatum u ling i da Gnejchtn vo Fischgrindt. Es git weitas owa aa Weba-, Hofna-, Flejza- u Handladeaffa.

I da Teaminologi vo d Namensfurschha wean Doaffnama Komonymm (vo Altgrichisch κώμη "Dorff" un ὄνομα "Nama", etym. "Hoimnama") gnennt.^[3]

"D Sejll vo Indjen lebt i sanane Deaffa," hod da Mahatma Gandhi^[4] õn n Õfang von n 20. Jh. gsogt ghot. Nou an Zensus vo 2011 lem 68.84% vo d Inda af umma 640 000 Deaffa.^[5] Umma 236 000 indische Deaffa hom a Bvelkaring vo wenga wej 500, weand umma 4000 Deaffa a Bvelkaring vo mejara wej 10 000 Leit hom. D mejran Deaffa hom an aingan Templ, a Moschee oda a Kirng ohange vo de lokalnan religjesnan Gruppn.

Vulksrepablik China

I Festland-China, san Deaffa 村 Untaobtoalunga vo Gmoina Zh:乡 oda Stedt Zh:镇.

Repablik China (Taiwan)

I da Repablik vo China (Taiwan), san Deaffa Untaobtoalunga vo Gmoina u Landkroasstedt. A Doaff wiad tsuen oda cūn (村) unta ra lendlicha Gmoa (鄉) un li (里) untar a stodarischn Gmoa (鎮) oda a Landkroasstodt gnennt.

Z Indonesia, ohange doudavo wej dass s vawoltarisch greglt is, hoisst ma d Deaffa Desa oda Kampung (amtle kelurahan). A "Desa" (vo Sanskrit moint aingle "Land" u findt se aa in Nama "Bangladesh") wiad vawoltt nou Tradiziona u Gwoanatsrecht (adat), weand a kelurahan nou "modeana" Maßsteb vawoltt wiad. A Desa findt se gwenle i lendlinga Regiona, weand a kelurahan genrell stodarisch vawolt wiad. A Doaffbuagamoista wiad kepala desa oda lurah gnennt. Allzwoa wean duach d lokala Gmoi gwelt. A desa oda kelurahan is d Untatoaling von an Subdistrikt (kecamatan), wos a Untatoaling von an Distrikt (kabupaten) odar a Stod (kota) is.

A aanles Konzept gits fia ganz Indonesia, owa s git vill Variaziona zwischn de villnan duatatnan Gruppn. Af Bali san bspw. Deaffal vo Gruppn vo tradizionellnen Weilan (banjar) bildt woan, d wou a Grundloḡ von n Balinesischn Gsellschaftslem san. In n Minangkabau z Westsumatra wean tradizionella Deaffa nagari gnennt (von an Sanskritwoat fia "Stod", wos se aa i Nama wej "Srinagar" findt). Generell ko ma song desa u kelurahan san Gruppn vo Weilan (kampung af Indonesisch, dusun in n Javanischn, banjar af Bali). Bsundas z Brunei u z Indonesien is a Doaff a Kampung.

Selo (kirillisch: село; poulisch: sioło), "Selschaft" (d. h. a Woat, wou vawandt is mid Sol, Salon, Gsell uaw.), is a slawischs Woat, wos Doaff i Bosnia-Herzegovina, Bulgaria, Kroazia, Noadmakedonia, Russland, Serbien u da Ukraine. Bspw. git s recht vill Oatt miḏn Nama Novo Selo (New Village) z Bulgaria, Kroazia, Montenegro, Serbia u Noadmakedonia. A andas slawischs Woat, wou etymologisch mid Latein vīcus, grichisch οἶκος, ahd. wīh^[6] zammhengt, is ves, "Sidling", (poulisch: wieś, wioska, Bejmisch: ves, vesnice, Schlowakisch: ves, slowenisch vas, russ. весь). Z Slovenia wiad s Woat selo dialektal u fia ganz kloina Deaffa (mid wenga wej 100 Leit) gnutzd. Z Russland is s ves archaisch, findt se owa i Spriich un Oatsnama, wej Vesyegonsk.

Z Bulgaria variian deja Deaffa vo 5 bis 30 Familn bis a poa tausnd Leit. Nou an Zensus vo 2002 lemma 2 385 000 Bulgarn i Deaffan.^[7] A 2004ra "Human Settlement Profile" z Bulgaria ^[7] von n "United Nations Department of Economic and Social Affairs" moint:

D intensivane Migrazion is vo Stod za Stod. Umma 46% san vo oina Stod af d onda zong. D Prozentt vo Doaff->Stod-Migrazion san signifikant wenga mid 23% un Stod->Doaff-Migrazion mid 20%. Dej Doaff-Doaff Migrazion is 11% gweng.^[7]

Weitas stejd duat

Zoustand un Umwelt vo d Kloastedt u Deaffa is goud, wemma dan gringan Stondard vo da Infrastrukua assa acht loud.^[7]

Z Bulgaria is s scheints populea woan, Deaffa zwengs da Atmosfea, da Kultua, en Handweak, da Gostfreintschaft u da Natua zn bsouchn. Des nennt ma duatn selski turizm (bulgarisch селски туризъм) oda Doafturismus.

Z Russland lem nou en Zensus vo 2010 26.3% i Doaffsidlinga (сельские населённые пункты).^[8] Z Russland git s mejrane Furma vo sechttanan Doaffsidlingan, doudrunta Deaffa (деревня) u "Selschaft" (село). Historisch is da formala Status religjes gweng, a "Giatl", d. h. a Stod, (город) houd a Katedral ghobt, a "Selschaft", d. h. a Doaff, (село) a Kirng un a "Deaffa" (деревня) weda nu.

Dej am weitan untane Vawoltingsoahait in Russischn Reich, is a "Waltschaft" (Волость), da Noufulga doudavo i da Sowjetunion un in modeana Russland, is a "Selrout" (Selsowjet), wou zamm mid a poa Nouchboadeaffal an Hapsitz inrana "Selschaft" houd.

Vo de 60ga bis i d 70ga is d Empvelkaring vo d kloina Deaffa viratrim woan, doudaduach dass ma d Bauan hilft, en groussn "Hupfa" vo de kloinan "peaspektivlousnan" Hiaff af Deaffa mid kollektiva oda stotlicha Landwiatschaft oda goa af d Stedt zen schaffn.^[9]

Dej mejran lendlichn Bawohna vo Russland oawan i da Londwiatschaft un es is ganz iable, dass aa eana ira Essn őbaun u heastelln. Zwengs dem dass a grousskopfata Stodara Haisa am Land fia se a extrigs Ferienhaus kaffa, san a russischa Deaffa owa aa zou Datscha-Sidlinga gwoan.

Dej oltn Kosaknregiona von sidlinga Russland u da Ukraine min fruchtboan Buan u da falnden Leibaingschaft houd a ondas Sidlingsmodl wej s zentrala u neadlinga Russland. Dawal d Bauan von n zentraln Russland in n Doaff i da Gnejchtn von n Goutsheann gsidlt hom, hom d Kosakn aingane Hiaff ghobt, d wou ma Chutor hoisst. Mejrana Chutorna midnan Doaff san a Vawoltingsoahait mid an Zentrum in a Staniza gweng. Sechtane Stanizan mid uaft a poa tausnd Eiwohna san gwenle grejssa gweng wej a "Selschaft" in zentraln Russland.

I da Ukraine is d "Selschaft" resp. es Doaff (село = selo) dej am weitan untana Vawoltingsoahait. Deaffa kinna a individuella Vawolting (сільська́ ра́да) oda a gmoisama Vawoltung vo merane Deaffa hom. Se kinna aa unta da Jurisdikzion vo da Vawolting von an Stodroud (міська́ ра́да) oda an Sidlingsrout (селищна́ ра́да) steng.

Es git weitas a Oat vo Sidling, wou ma af Ukrainisch Selischtsche (селище) hoisst u wou ma generell mid Sidling iwasetzt. In n Ukrainischn Gsetz wiad dou zwischn Sidling vo stedtischa Oat u Doaffsidlinga ned untaschin. Se han kleannane lendlinga Sidlinga, d wou amol a Chutir, a Fischadoaff oda a Datscha gweng sa kinna. Vawoltt wean s von an Doaffroud (silrada) von an Doaff i da Gnejchtn. Ej amols wiad s Woat "Selischtsche" aa mejara generell gnutzd fia d umlingadn Sidlinga vonrana grejssanen Stod. Dej Zwoadeitekait wiad vamiḏn, duach d Nutzung vo da Okiazing smt (селище міського типу, d. h. Sidling vo stedtischa Oat).

Da Chutir (ukr. хутір, russ. хутор, wul ung. határ, ahd. huntāri), u d Staniza (ukr. станиця) san nimma toal vo da Vawoltungsglidaring, vua ollm zwengs en Kollektivismus. Chutirna san kloina lendlicha Hiaff. Sej han populea woan, wejs in frejn 20. Jh. d Stolypin-Reform gem houd. Ba da Kollektiviring hom s owa zvill Grund ghobt un ara Bsitz is vo destweng unentschedigt vastotlicht woan. Aa d Staniza hod i da Ukraine aswej a Vawoltingsoahait ned iwalebt. D Staniza is a Oat Kollektivgmoi mid oa oda mejranen Sidlingan, doudrunta Deaffa, Chutirna un ondane. Heit git s Staniza-fermige Gmoindn blouss mea i Kuban z Russland, wou Ukraina i da Zeid von n Russischn Zarnreich higsidlt woan san.

Nei Sejland Es tradizionella Māori Doaff hod pā ghoissn un is a bfestigta Bichlsidling gweng, d. h. oa wou uam afran Beagal sitzd. Foanbamstemm u Floas san d haptsechlinga Baustoff gweng. Wej z Australia wiad des Woat heit mejara fia Eikaffszentren u dagleichn gnutzd.

Australia Es Woat Doaff, resp. village, wiad z eftas fia kloina planta Stodsidlinga wej Senioren- u Eikaffszentren oda Turistn-Arealna wej Schigebiat gnutzd. D kleannanen lendlichn Gmoina wean doudafia townships ghoissn.

In n Gensatz za Altn Welt is s Doaffkonzept vo Noadamerika ejara lousglejst vo n urspringlichn lendlichn Kontext. D Situazion z Mexiko u weita sidle oda Lateinamerika is aweng ondas, wal s nu mejra eigsessne Indiana i tradizionelln Deaffan git.

Dea Deaffa z Nigeria san ganz vaschin zwengs da Villzol vo kultuarelln u geografischn Untaschid.

Noadnigeria

In n Noaḏn untasteng dea Deaffa an tradizionelln Owahapt nu long vua den Haalin Krejḡ von n Shaikh Uthman Bin Fodio u spada aa nu. Selmols hom d tradizionelln Owahapt a unobhangiga Macht in ianen Lantl ghobt. Nou an Dan Fodio san Krejḡ um 1804,^[10] is d politischa Struktua in n Noan islamisch woan, u d Emir hom aswej politische, vawoltarische u spirituelle Fejara nou d Leit asgsoucht, wou midunta a so a Doaff vawoltn.^[11]

An ejdas Hausa-Deaffl is gloatt woan von an Doaffowahapt (Magaji), es wou a Rechnschaftspflicht ghot houd gengiwa n Buagamoasta (Hakimi) afrana stodarischn Eemma. Da Magaji hod aa a Kabinet ghobt, es wou ejm ban reḡian von Doaff hilft.^[11]

Mid da Schaffung vo da "Native Authority" i d nigerianischn Provinzn is z Kolonialzeitn d autokratischa Macht vo d Doaffowahapta untagoadnet woan unta d Fejaring vo d Ämta oda Stotsdejna.^[12]

Aa wenn d Vafossing vo da Bunnesrepablik Nigeria d Funkzion vo d tradizionelln Owahapt ned õdakennt, weans ollawal nu gacht in iananen Deaffan^[12] u politischa Amtsinhowa arranschian se mid ejna, im õ d Leit zen kumma.

In n Hausa hoisst ma s Doaff ƙauye un an ejdas Reḡiringsareal houd a poa ƙauyuka (Deaffa). Z. B. Girka is a Doaff za Stod Kaita i n Land Katsina z Nigeria. Se hom Loambautn mid Stroudachln, wej ba d mejran Deaffa in Noaḏn sigt ma mejara u mejara aa Blechdachln.

I d mejran Deaffa in n Noaḏn hom d Leit koa Trinkwossa ned.^[13] Se nemma s Wossa von Weiha oda vo d Fliss. Ondana hom a Glick u hom an Brunna, wou ma dalaffa ko. D Fraualeit huschn muangs asse a Wossa vo d Quelln zen huln. Dej Reḡiring bohrt owa fia d Leit scho Brunna, dass s bessa wiad.^[14] Aa Elektrizität u GSM wiad mejara u mejara i d Deaffa asbaut.^[15]

Sidnigeria

Doaffbwohna i da sidestlingan Region lem trennt i Hittnvabendt nou da Vawandtschaftszougherikait.^[16] Zmol d Rengwoldregion vo de Igbo dominiad wiad, wean d Deaffa duatn ime obodo ghoissn. A typischs groußs Doaff ko a poa tuasnd Eiwohna mid an zammatn Moakt, Anga u Glaam hom.

• 
  Es Dorff Hybe in n Slovakischn min Westlinga Tatra Gebiag in n Hintagrund.
• 
  A Berberisch Derffal in n Ourikatol in n Houchn Atlas z Marokko.
• 
  Es olta Doaff Hollókő i Nógrád z Ungarn (UNESCO-Welteab).
• 
  A Alpn-Derffal in n Lötschentol in n Schweitzerischn.
• 
  Es Deaffal Shirakawa-gō i Gifu z Japan.
• 
  A typischs Deaffal i Hainan z China.
• 
  A Bildl von an russischn Doaff, Wassili Polenow, 1889.
• 
  Es Doaff Senno in n Leningroda Oblast as da Lufd.
• 
  Es Doaff Pheriche i da Khumbu-Region z Nepal.
• 
  Es Doaff Pyrgos von n Beaḡ Profitis Ilias as in n Grichischn.
• 
  A gmolts Bildl von n Doaff Queenstown z Kanada.
• 
  A valouaṉs palestinensischs Ruinadoaff z Israel.
• 
  A mobils Doaff mid schwimmade Heisa z Kambodscha.
• 
  Es Doaff Ae z Schottland.
• 
  Es Doaff Ma'dan in n Iran.
• 
  Es Doaff Dřevíkovská in n Oustbejmischn.

• Room, Adrian (1996). An Alphabetical Guide to the Language of Name Studies. Lanham and London: The Scarecrow Press.

• Types of villages (anthropogenic biomes)
• "Village Communities". Encyclopædia Britannica (11th ed.). 1911.