Praqa qəsri

Praqa qəsri
Praqa qəsri
	çex. Pražský hrad
	Qəsrin Karl körpüsü tərəfdən gündüz görünüşü
	Qəsrin Karl körpüsü tərəfdən gecə görünüşü
	50°05′24″ şm. e. 14°24′00″ ş. u.HGYO
Ölkə	Çexiya
Status	Çexiya prezidenti və Birinci xanımının xüsusi nəzarəti altındadır.
Şəhər	Praqa
Memar	Arraslı Matye; Piter Parlerj
Tikilmə tarixi	1880-1929
Üslubu	Barokko, Manyerizm
Uzunluğu	570 m;
Eni	130 m
Rəsmi sayt	hrad.cz
UNESCO Ümumdünya İrsi
	Rəsmi adı: Historic Centre of Prague
Tipi	Mədəni
Kriteriya	ii,iv,vi
Təyin edilib	1992
İstinad nöm.	616
Dövlət	Çexiya
Region	Avropa
Çexiyanın milli irsi
İstinad nöm.	1-922
	Praqa qəsri
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Praqa Qradı (Praqa kremli)^[1] — (Çex dilində - Pražský hrad) Çexiyanın paytaxtı Praqada yerləşən qala.

Dünyanın ən böyük qalalarından biri olan Praqa qalası, Ginnesin Rekordlar Kitabına görə, dünyanın ən böyük antik qəsridir.

Tarixi

Qalanın ilk hissələrinin yaradılması IX əsrə qədər gedir. İlk inşa edilən hissəsi kilsə binası olmuşdur. Georgios Bazilikası və Vitus Bazilikası X əsrdə inşa edilmişdir. Bohemya dövründə bir monastır Georgios Bazilikasının yanına əlavə edilmişdir.

Romanesk memarlıq üslubundakı bir saray da XII əsrdə əlavə olunmuş, XIV əsrdə də saray qotik üslub ilə yenidən inşa edilmiş, qalada gücləndirmə işləri aparılmışdır. Həmçinin Vitus Bazilikaya aid hissəsinin tikintisi ancaq altı əsr sonra tamamlanmışdır. Qala Bohemya müharibələri və sonrakı dövrlərdə, 1485-ci ilə qədər istifadə edilməmişdir. 1485-ci ildə kral Ladislaus II Jagello qalanın inşasını davam etdirmişdir. Benedikt Rejt tərəfindən hazırlanan olduqca geniş Vladislav dəhlizi, kral sarayına bu dövrdə əlavə edilmişdir. 1541-ci ildə böyük bir yanğın nəticəsində qalanın böyük bir hissəsi dağılmışdır.

Habsburg dövründə Renessans stilində bəzi yeni tikililər əlavə edilmişdir. Kral I Ferdinand xanımı üçün Belveder yay iqamətgahını inşa etdirmişdir. Kral II Rudolf bu məkanı davamlı olaraq istifadə etmişdir. 1600-cü illərdən etibarən baş verən müharibələr və xalq üsyanları nəticəsində qala ziyan görmüşdür. Məsələn, 1648-ci ildə sarayı qarət edən isveçlilər II Rudolfa məxsus kolleksiyanı da aparmışlar. Sarayda ən son yeni tikinti işi XVIII əsrin ikinci yarısında aparılşmışdır.

1918-ci ildə qala yeni yaradılan Çexoslovakiya Respublikasının prezident sarayı olmuşdur. Kral Sarayı və bağçalar sloveniyalı memar Joze Plecnikin layihəsi ilə bərpa edilməyə başlanmış, 1936-cı ildən etibarən bu vəzifəni Pavel Janak öz üzərinə götürmüşdür.

II Dünya müharibəsi zamanı Almaniya Çexoslovakiyanı işğal edəndən sonra qala işğal qüvvələri komandanı Reinhard Heydrichin qərargahına çevirilib. Müharibədən bina Soyuq müharibə boyu kommunist hakimiyyətinin idarələri kimi istifadə edilmişdir. Çexoslovakiyanın dağılmasından sonra Praqa qəsri Çexiyanın hökumət sarayı kimi istifadə edilməyə başlanmışdır.

İstinadlar

↑ ASE. VII. 1983. səh. 618.

Orijinal mətn (az.)

Şəhər Vltava çayının vadisində və onun ətrafındakı 5 təpə üzərində salınmışdır. Vltavanın sol sahilində Qrad (Praqa kremli), ondan cənubda...

Xarici keçidlər

[1] ASE. VII. 1983. səh. 618.

Orijinal mətn (az.)

Şəhər Vltava çayının vadisində və onun ətrafındakı 5 təpə üzərində salınmışdır. Vltavanın sol sahilində Qrad (Praqa kremli), ondan cənubda...

[1]