Peranzáis[3] (n'español, Peranzanes) ye un conceyu y llocalidá na comarca d'El Bierzu, provincia de Llión. El conceyu ta asitiáu nel valle de Forniella. Ye ún de los conceyos onde se caltién la llingua llionesa.
El conceyu de Peranzanes ta conformáu poles siguientes llocalidaes:
- Chan[3] (Chano)
- Careiseda[3] (Cariseda)
- Faru[3] (Faro)
- Fernadiellu[3] (Fresnedelo)
- Guímara[3]
- Peranzáis[3] (Peranzanes)
- Trescastru[3] (Trascastro)
La fala de Peranzanes encuadrase dientru del asturianu occidental.
F- (posición inicial)
Llatín
|
Fernidiellu
|
Chan de Forniella
|
Pranzáis
|
Asturianu Normativu
|
FACĔRE
|
Facer
|
Facer
|
Facer
|
Facer
|
FĔRRU(M)
|
Fierru
|
|
|
Fierru
|
L- (posición inicial)
Llatín
|
Fernidiellu
|
Chan de Forniella
|
Pranzáis
|
Asturianu Normativu
|
LĀRE(M)
|
|
|
|
Llar
|
LŬPU(M)
|
Llobu
|
Llobu
|
|
Llobu
|
LAURETU(M)
|
|
|
|
Lloréu
|
N- (posición inicial)
Llatín
|
Fernidiellu
|
Chan de Forniella
|
Pranzáis
|
Asturianu Normativu
|
NAVITĀTE(M)
|
|
Navedá
|
|
Navidá
|
Diptongación de Ŏ y Ĕ
Llatín
|
Fernidiellu
|
Chan de Forniella
|
Pranzáis
|
Asturianu Normativu
|
PŎRTA(M)
|
Puorta
|
|
|
Puerta
|
ŎCULU(M)
|
Uollo
|
|
|
Güeyu
|
TĔMPU(M)
|
|
Tiempu
|
|
Tiempu
|
TĔRRA(M)
|
|
Tierra
|
|
Tierra
|
DĔNTE(M)
|
Diente
|
Diente
|
|
Diente
|
Diptongos decrecientes
Llatín
|
Fernidiellu
|
Chan de Forniella
|
Pranzáis
|
Asturianu Normativu
|
CAUSA(M)
|
|
|
|
Cosa
|
FERRARĬU(M)
|
|
|
|
Ferreru
|
CALDĀRĬA(M)
|
Caldera
|
|
|
Caldera
|
MĀTĔRĬA(M)
|
Madera
|
|
|
Madera
|
Palatalización de -CT- y -LT-
Llatín
|
Fernidiellu
|
Chan de Forniella
|
Pranzáis
|
Asturianu Normativu
|
FĂCTU(M)
|
|
|
Feitu
|
Fechu
|
NŎCTE(M)
|
Nuoite
|
Nuoite
Noite
|
|
Nueche
|
MŬLTU(M)
|
Mueitu
Muoitu
|
Mutu
|
|
Munchu
|
LACTE(M)
|
|
|
Lleite
|
Lleite
|
AUSCULTĀRE
|
|
|
|
Escuchar
|
Terminación -ATUM
Llatín
|
Fernidiellu
|
Chan de Forniella
|
Pranzáis
|
Asturianu Normativu
|
LATU(M)
|
Llau
|
|
|
Llau
|
DELICATU(M)
|
Delgáu
|
|
|
Delgáu
|
PRATU(M)
|
Prau
|
|
|
Prau
|
-ll-
Llatín
|
Fernidiellu
|
Chan de Forniella
|
Pranzáis
|
Asturianu Normativu
|
CASTĚLLU(M)
|
|
|
|
Castiellu
|
VALLE(M)
|
Valle
|
Valle
|
|
Valle
|
MARTELLU(M)
|
Martiellu
|
|
|
Martiellu
|
-L- intervocálica
Llatín
|
Fernidiellu
|
Chan de Forniella
|
Pranzáis
|
Asturianu Normativu
|
GĚLU(M)
|
|
Xelu
|
|
Xelu
|
FILICTU(M)
|
Foleitu
|
Folgueiru
|
Folgueiru
|
Felechu
|
Grupos -C'L-, -T'L-, -G'L-
Llatín
|
Fernidiellu
|
Chan de Forniella
|
Pranzáis
|
Asturianu Normativu
|
NOVACŬLA(M)
|
|
|
|
Navaya
|
VETŬLU(M)
|
|
Vieyu
|
|
Vieyu
|
TEGŬLA(M)
|
|
|
|
Teya
|
Palatalización de PL-, CL-, FL-
Llatín
|
Fernidiellu
|
Chan de Forniella
|
Pranzáis
|
Asturianu Normativu
|
PLĀNU(M)
|
Chanu
|
Chanu
|
|
Llanu
|
CLĀVE(M)
|
|
|
Chave
|
Llave
|
FLĂMMA(M)
|
Llama
|
|
|
Llama
|
Rotacismu
Llatín
|
Fernidiellu
|
Chan de Forniella
|
Pranzáis
|
Asturianu Normativu
|
PLATU(M)
|
Platu
|
|
|
Platu
|
CLAVU(M)
|
Clavu
|
|
|
Clavu
|
TABULA(M)
|
|
|
|
Tabla
|
ECCLESIA(M)
|
Eiglesia
|
|
|
Ilesia
|
-N- intervocálica
Llatín
|
Fernidiellu
|
Chan de Forniella
|
Pranzáis
|
Asturianu Normativu
|
RĀNA(M)
|
Rana
|
Rana
|
|
Rana
|
Grupos -M'N- -N´N-
Llatín
|
Fernidiellu
|
Chan de Forniella
|
Pranzáis
|
Asturianu Normativu
|
SOMNU(M)
|
Suoñu
|
|
|
Sueñu
|
DOMINE(M)
|
|
|
|
Dueñu
|
ANNU(M)
|
|
Añu
|
|
Añu
|
CAPANNA(M)
|
Cabana
|
|
|
Cabaña
|
NINNU(M)
|
Ninu
|
Ninu
|
|
Neñu
|
PINNA(M)
|
Pena
|
Peña
|
|
Peña
|
Grupo -M'N-
Llatín
|
Fernidiellu
|
Chan de Forniella
|
Pranzáis
|
Asturianu Normativu
|
HŎM(I)NE(M)
|
|
|
|
Home
|
FĂM(I)NE(M)
|
|
|
|
Fame
|
LŪM(I)NE(M)
|
Llume
|
|
|
Llume
|
Lambdacismo
Llatín
|
Fernidiellu
|
Chan de Forniella
|
Pranzáis
|
Asturianu Normativu
|
CUBITU(M)
|
Coldu
|
Codu
|
|
Coldu
|
NATICA(M)
|
Nalga
|
|
|
Nalga
|
Grupo -LY-
Llatín
|
Fernidiellu
|
Chan de Forniella
|
Pranzáis
|
Asturianu Normativu
|
MULĬERE(M)
|
Muller
|
Muller
|
|
Muyer
|
Llatín
|
Fernidiellu
|
Chan de Forniella
|
Pranzáis
|
Asturianu Normativu
|
CAESU(M)
|
Queisu
|
|
|
Quesu
|
BASIU(M)
|
Beisu
|
|
|
Besu
|
CERESIA(M)
|
|
|
|
Cereza
|