Home granizo

Iste articlo ye en proceso de cambio enta la ortografía oficial de Biquipedia (la Ortografía de l'aragonés de l'Academia Aragonesa d'a Luenga). Puez aduyar a completar este proceso revisando l'articlo, fendo-ie los cambios ortograficos necesarios y sacando dimpués ista plantilla.

L'home granizo, chigant (en aragonés antigo tamién bigant, producto de trabucar-se con a G cuan encara se pronunciaba guigant) u gigant en as zonas orientals d'Aragón, ye una criatura mitolochica con forma humana, pero muito mas alto y fuerte que un humán.

Aparixe en muitas culturas de tot o mundo, pero ye especialment important en a mitolochía aragonesa, con diferens rans. En muitas d'as montanyas de l'Alto Aragón bi ha un chigant que vive en eras, asinas se diz que os espritos d'as montanyas cuan se converten en una forma humana lo fan en homes granizos. Istos chigants d'as montanyas como Aneto, Balaitús, Culibillas, Gratal u Gabardiella tienen bels caracters divins, pareixitos a los dioses y heroes d'as mitolochías indo-europeas, y os recontamientos en os que apareixen gosan explicar a formación d'istos monts.

L'home granizo de Turbón conserva millor que atros homes granizos locals l'atribución d'o dios celeste indoeuropeu d'a tronata, tipo Zeus, Chupiter, Perun-Perkuna, Tor y Taranis.

• Chiganta.
• Home granizo d'a val d'Onsella.
• Home granizo de Turbón.
• Chigant de Muyed.
• O chigant aragonés.