foxhale
Apparence
-
foxhale (setche vå)
-
trô dins les djawes
Etimolodjeye
Tayon-bodje latén « fossa » (fosse) avou l’ cawete « -ale ».
Prononçaedje
- AFE :
- diferins prononçaedjes : /fɔ.ˈʃal/ /fɔ.ˈhalfɔ.ˈçal/ /fɔ.ˈsal/ /fɔ.ˈʃɛl/ (betchfessî xh)
- prononçaedje zero-cnoxheu : /fɔ.ˈʃal/
- Ricepeures : fo·xhale
Sustantif
singulî | pluriyal |
---|---|
foxhale | foxhales |
foxhale femrin
- (djeyografeye) pitit fonçaedje do terén, avou des boirds pus hôt tot åtoû.
- Sarajevo est metowe dins ene foxhale: i fwait åjhey d' el bombarder did dissu les cresses — Båze di dnêyes di l’ Årdene nonnrece (fråze rifondowe).
- (mot des cinsîs) rinnåd leyî å mitan d' on tchamp tcherwé a l' eraire, pask' on a rtourné l' prumire roye a hintche, et l' ôte, tcherwé e rivnant, a droete si on louke li tchamp del minme forire.
- (mot d’ djeu) trô po sayî d' î evoyî s' måye (ås tchikes).
- (mot des voyes et tchmins) pitit trô dins ene voye.
- (pus stroetmint) foume eclôse
- Li potale a 'ne bele façon,
Ca ele a troes foxhales
On-z î metreut 'ne vierdje, di-st on,
Et deus sints, kéne potale!
— Li camrade dè l'joie, Chanchet Barillié, 1852 (fråze rifondowe).
- Li potale a 'ne bele façon,
- (antomeye) pitit trô ki s' fôme e mitan d' ene d' ene djawe ou do minton di sacwantès dins cwand soriyèt.
- Leu rodje pea del maweure petchale,
Li vlour del pîxhe sont pus grossirs
Ki leus tchoufletes rôzes a foxhales— Martin Lejeune, “ Œuvres lyriques du poète Martin Lejeune” p.127, « Lès-èfants » (fråze rifondowe).
- Leu rodje pea del maweure petchale,
Ortografeyes
Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Li mot n’ est nén dins : C13
Sipårdaedje do mot
Ratournaedjes
trô dins ene voye
- Inglès : big (en)
- Francès : nid de poule (fr)
Categoreyes :
- Mots do walon
- Walon
- Mots do walon vinant do latén
- Sustantifs do walon avou l' cawete -ale
- Mots avou l' betchfessî xh
- Mots do walon di deus pîs
- Sustantifs do walon
- Motlî do walon pol djeyografeye
- Motlî do walon po les cinsîs
- Motlî do walon po les djeus
- Motlî do walon po les voyes et tchmins
- Motlî do walon po l' antomeye
- Mots do grand Payis d' Lidje
- Mots del Basse Årdene