Toornvalke

Toornvalke
Taxonomische indêlienge
Ryk: Animalia (Bêestn) Stamme: Chordata (Chordabêestn) Klasse: Aves (Veugels) Orde: Falconiformes (Rôofveugels) Familie: Falconidae (Valkachtign) Geslacht: Falco
Sorte
Falco tinnunculus Linnaeus, 1758

De toornvalke (Falco tinnunculus) es nen rôofveugel uut de familie van de valkachtign. Ie komt in hêel Europa vôorn.

De toornvalke es de klêenste dagrôofveugel van Europa, tussn de 31 en de 37 cm, me nen redelik lange steirt. 't Manneke es bruun-rôod ip zyne rugge, me zwarte stippels. Zyne kop en steirt zyn grys. Het vrouwke eit in de plekke ne rôodbruune kop en nen rôodbruune steirt en tweise bandn.

Ge keunt de toornvalke dikwyls zien langs de otostrade, in zyn typische biddnde oudienge. Da doet ie omda't ie een prôoie zoekt of gezien eit. Ge vindt em verder vôorol in oopn gecultiveerde landschappn, klêne boskes, in dorpn en soms in steedn.

Ie joagt et liefst in parkn en wein, omdat ie in et korte ges gemakkelik de muuzn kan zien. Ie eet olle sôortn muuzn: veldmuuzn, woelmuuzn, bosmuuzn, spitsmuuzn, moar ôok reptieln en grôte insektn stoan ip zyn menu. Soms zoudt ie jounge en verzwakte veugels durvn eetn.

Toornvalkn kunn'n stille in de lucht hangn mè rapbewegende vleugels ("biddn") en een uutgesprêde steirt. Binst het biddn kykn ze noa beneen up zoek noar under prôoie. On ze der êen gevoundn hèn duukn ze der ton up.

Gelik ol de veugels legt de toornvalke eiers, êne kêe per joar in de periode van april tot juni. Zyn nest makt ie in rotsgerrn, in meurgoatn en in oude nestn van kroain of andere veugels. 't Wuvetje legt 4 tot 6 eiers dien der rôodbruun uutzien, me plekkn ip. 't Deurt oungeveer een moand to da ze uutgebroed zyn en nog ne kêe een moand loater keunn de kieksjes vliegn.