Beatrix của Hà Lan
Beatrix của Hà Lan (Beatrix Wilhelmina Armgard, sinh ngày 31 tháng 1 năm 1938) là Nữ vương của Vương quốc Hà Lan bao gồm Hà Lan, Curaçao, Sint Maarten và Aruba. Bà là con trưởng của Nữ vương Juliana và Bernhard xứ Lippe-Biesterfeld. Bà từng theo học ngành luật tại Đại học Leiden. Năm 1966, bà kết hôn với Klaus xứ Amsberg và có với nhau có ba người con: Vương tử Willem-Alexander (sinh 1967), Vương tử Friso (sinh 1968), và Vương tử Constantijn (sinh 1969). Khi mẫu thân của bà, Nữ vương Juliana thoái vị ngày 30 tháng 4 năm 1980, Beatrix kế vị ngôi Nữ vương của Hà Lan. Năm 2002, Vương tế Claus qua đời. Vào ngày 28 tháng 1 năm 2013, qua một cuộc phỏng vấn qua trên truyền hình, bà tuyên bố sẽ thoái vị để nhường ngôi lại cho con trai mình là Vương tử Willem-Alexander vào ngày 30 tháng 4 năm 2013. Ông trở thành vị nam quân chủ đầu tiên của Hà Lan trong suốt 123 năm qua.
| Beatrix của Hà Lan | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 Cựu vương Beatrix vào năm 2023 | |||||
| Nữ vương Hà Lan | |||||
| Tại vị | 30 tháng 4 năm 1980- 30 tháng 4 năm 2013 (33 năm, 0 ngày) | ||||
| Tấn phong | 30 tháng 4 năm 1980 | ||||
| Thủ tướng | Dries van Agt Ruud Lubbers Wim Kok Jan Peter Balkenende Mark Rutte | ||||
| Tiền nhiệm | Juliana  | ||||
| Kế nhiệm | Willem-Alexander | ||||
| Thông tin chung | |||||
| Sinh | 31 tháng 1, 1938 Cung điện Soestdijk, Baarn, Hà Lan | ||||
| Phối ngẫu | Klaus xứ Amsberg | ||||
| Hậu duệ | Willem-Alexander, Quốc vương Hà Lan
Constantijn, Vương tử Hà Lan | ||||
| |||||
| Vương tộc | Nhà Oranje-Nassau Nhà Lippe (họ nội) Nhà Amsberg (hôn nhân) | ||||
| Thân phụ | Bernhard xứ Lippe-Biesterfeld | ||||
| Thân mẫu | Juliana của Hà Lan | ||||
| Rửa tội | 12 tháng 5 năm 1938 Nhà thờ Lớn, Den Haag, Hà Lan | ||||
| Tôn giáo | Giáo hội Tin lành Hà Lan | ||||
| Chữ ký |  | ||||
Thiếu thời
sửaVương tôn nữ Beatrix Wilhelmina Armgard của Hà Lan, Vương tôn nữ Oranje-Nassau, Thân vương nữ Lippe-Biesterfeld, sinh vào ngày 31 tháng 1 năm 1938 tại cung điện Soestdijk ở Baarn, Hà Lan. Bà là con gái đầu lòng của Juliana của Hà Lan và nhà quý tộc Đức Bernhard xứ Lippe-Biesterfeld.[1] Beatrix được rửa tội vào ngày 5 tháng 12 năm 1938 tại nhà thờ Lớn ở Den Haag.[2] Cha mẹ đỡ đầu của cô là Vua Léopold III của Bỉ, Vương tôn nữ Alice, Bá tước phu nhân xứ Athlone, Elisabeth, Công chúa xứ Erbach-Schönberg, Công tước Adolf Friedrich xứ Mecklenburg và nữ Bá tước Allene de Kotzebue.[3] Tên đệm của Beatrix là tên đầu tiên của bà ngoại bà, sau đó là đương kim Nữ vương Wilhelmina của Hà Lan, và bà nội bà, Armgard của Sierstorpff-Cramm.
Năm 1939, khi Beatrix được một tuổi, em gái của bà là Vương nữ Irene ra đời.[1]
Chiến tranh thế giới thứ hai nổ ra ở Hà Lan ngày 10 tháng 5 năm 1940 (Trận chiến nước Pháp). Vào ngày 13 tháng 5, gia đình Vương thất Hà Lan sơ tán tới London, Vương quốc Anh. Một tháng sau, Beatrix đi đến Ottawa, Ontario, Canada với mẹ và em gái Irene của bà, trong khi cha bà và bà ngoại là Nữ vương Wilhelmina ở lại London.[1] Gia đình sống tại dinh thự Stornoway (là nơi ở của Lãnh tụ phe đối lập trong Quốc hội Canada).[4]
Em gái thứ hai của Beatrix, Vương tôn nữ Margriet được sinh ra tại Ottawa vào năm 1943.[1] Trong thời gian sống lưu vong ở Canada, Beatrix học tiểu học[5] tại Trường Công Lập Rockcliffe Park, một trường tiểu học nơi bà đã được biết đến với biệt danh "Trixie da cam".[6][7]
Vào ngày 5 tháng 5 năm 1945, quân đội Đức ở Hà Lan đầu hàng. Gia đình hoàng gia trở về Hà Lan vào ngày 2 tháng 8 năm 1945. Lúc này, Beatrix tiếp tục học tiểu học tại trường De Werkplaats ở Bilthoven. Em gái thứ ba của bà là Vương tôn nữ Christina ra đời vào năm 1947.[1] Ngày 6 tháng 9 năm 1948, mẹ của bà, Vương nữ Juliana đã kế nhiệm ngôi vị quân chủ Hà Lan từ bà ngoại của bà là Nữ vương Wilhelmina để trở thành Nữ vương của Hà Lan, và Beatrix đã trở thành người thừa kế số một ngôi vị quân chủ Hà Lan lúc mới 10 tuổi.
Ảnh hưởng văn hóa
sửaTên của Nữ vương Beatrix đã được đặt cho một số nơi ở Hà Lan và ngoài Hà Lan:
- Streekziekenhuis Koningin Beatrix, bệnh viện khu vực ở Beatrixpark, Winterswijk.[8]
- Sân bay Quốc tế Nữ vương Beatrix ở Aruba.
- Trường Reina Beatrix ở Aruba.[9]
- Bệnh viện Trung tâm Y tế Nữ vương Beatrix, Sint Eustatius.[10]
- Queen Beatrix Chair in Dutch Studies at UC Berkeley [11]
- Queen Beatrix Nursing Home, Albion Park Rail, NSW, Australia.[12]
Hậu duệ
sửa| Tên | Sinh | Mất | Hôn nhân | ||
|---|---|---|---|---|---|
| Ngày | Vợ hay chồng | Con cái | |||
| Vua Willem-Alexander | 27 tháng 4 năm 1967 | 2 tháng 2 năm 2002 | Máxima Zorreguieta | ||
| Vương tử Friso | 25 tháng 9 năm 1968 | 12 tháng 8 năm 2013 | 24 tháng 4 năm 2004 | Mabel Wisse Smit | |
| Vương tử Constantijn | 11 tháng 10 năm 1969 | 19 tháng 5 năm 2001 | Laurentien Brinkhorst | ||
Thủ tướng Chính phủ trong suốt triều đại của Nữ vương Beatrix
sửa| Đảng phái | Thủ tướng | Bắt đầu | Kết thúc |
|---|---|---|---|
| Aruba | Henny Eman | 1986 | 1989[13] |
| Nelson O. Oduber | 1989 | 1994 | |
| Henny Eman | 1994 | 2001 | |
| Nelson O. Oduber | 2001 | 2009 | |
| Mike Eman | 2009 | 2013 | |
| Hà Lan | Dries van Agt | 1977 | 1982 |
| Ruud Lubbers | 1982 | 1994 | |
| Wim Kok | 1994 | 2002 | |
| Jan Peter Balkenende | 2002 | 2010 | |
| Mark Rutte | 2010 | 2013 | |
| Antilles thuộc Hà Lan | Dominico Martina | 1979 | 1984 |
| Maria Liberia Peters | 1984 | 1986 | |
| Dominico Martina | 1986 | 1988 | |
| Maria Liberia Peters | 1988 | 1993 | |
| Susanne Camelia-Römer | 1993 | ||
| Alejandro Felippe Paula | |||
| Miguel Arcangel Pourier | 1994 | 1998 | |
| Susanne Camelia-Römer | 1998 | 1999 | |
| Miguel Arcangel Pourier | 1999 | 2002 | |
| Etienne Ys | 2002 | 2003 | |
| Ben Komproe | 2003 | ||
| Mirna Louisa-Godett | 2003 | 2004 | |
| Etienne Ys | 2004 | 2006 | |
| Emily de Jongh-Elhage | 2006 | 2010 | |
| Curaçao | Gerrit Schotte | 2010 | 2012 |
| Stanley Betrian | 2012 | 2012 | |
| Daniel Hodge | 2012 | 2013 | |
| Sint Maarten | Sarah Wescot-Williams | 2010 | 2013 |
Gia phả
sửa| Gia phả của Beatrix của Hà Lan | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tham khảo
sửa- ^ a b c d e Youth Lưu trữ 2009-05-05 tại Wayback Machine. The Dutch Royal House. Truy cập ngày 11 tháng 7 năm 2008.
- ^ (tiếng Hà Lan) Geschiedenis Lưu trữ 2015-10-04 tại Wayback Machine, Grote Kerk Den Haag. Truy cập ngày 15 tháng 5 năm 2012.
- ^ De vijf peetouders van prinses Beatrix. The Memory of the Netherlands. Truy cập ngày 11 tháng 7 năm 2008.
- ^ “CBC News”. Cbc.ca. ngày 18 tháng 1 năm 2008. Lưu trữ bản gốc ngày 3 tháng 7 năm 2007. Truy cập ngày 5 tháng 3 năm 2010.
- ^ Education Lưu trữ 2009-05-05 tại Wayback Machine. The Dutch Royal House. Truy cập ngày 11 tháng 7 năm 2008
- ^ Davison, Janet. “Abdicating Dutch queen was a wartime Ottawa schoolgirl”. CBC.ca. Canadian Broadcasting Corporation. Truy cập ngày 29 tháng 4 năm 2013.
- ^ “National Capital Commission”. Canadascapital.gc.ca. Bản gốc lưu trữ ngày 13 tháng 10 năm 2009. Truy cập ngày 5 tháng 3 năm 2010.
- ^ SKB website http://www.skbwinterswijk.nl/
- ^ “List of Schools”. Truy cập 9 tháng 3 năm 2015.
- ^ University of Sint Eustatius School of Medicine http://www.eustatiusmed.edu/island-life.html Lưu trữ 2011-12-28 tại Wayback Machine
- ^ “UC Berkeley's Dutch Studies Program”. Truy cập 9 tháng 3 năm 2015.
- ^ “Queen Beatrix Nursing Home”. Bản gốc lưu trữ ngày 9 tháng 4 năm 2013. Truy cập 9 tháng 3 năm 2015.
- ^ Aruba received status aparte in 1986.
Liên kết
sửa- Queen Beatrix: Official website Lưu trữ 2013-03-13 tại Wayback Machine