Peugeot

Peugeot

Bomò	Lions of our time
Dati
Sorte	caxa automobiłìstega costruttore di autoveicoli da corsa (it) casa produttrice di motocicli del passato (it) inpreza de capitałe verto
Indùstria	trade in cars and vehicles (en)
Forma zurìdega	société anonyme à conseil d'administration s.a.i. (mul)
Istòria
Creasion	26 de setenbre del 1810
Fondador	Armand Peugeot (it)
Atività
Ànbito	mondiałe
Prodoto	machina automobile e light commercial vehicle (en)
Governo d'impresa
Aministrador dełigà	Linda Jackson (2021–)
Inpiegai	208 780 (2019)
Ente controłante	Stellantis (it)
Filiałi	IKAP (en)
Sito web	peugeot.com…

Peugeot ła ze na caza automobiłìstega e motosiclisteghe franseze parte del grupo Stellantis. In presedensa, ła jera del Groupe PSA.

Ła sede łegałe ła ze Parize e i stabiłimenti de riserca e desviłupo i ze ponesti a Vélizy, La Garenne-Colombes, Poissy e Sochaux, che ze el gropo sentral de l'insenbre de stabilłmenti Peugeot.

In presedensa el partegneva a Groupe PSA, propietàrio anca de Citroën (vendesta da ła Michelin inte'l 1974), Opel (vendesta inte el 2017 da General Motors) e DS Automobiles (che el se ga destacà da Citroën inte el 2014 e devegnesto marca de łuso del grupo), el cuało inte el 2021 el ga dà vita al grupo Stellantis dopo de ła fuzion paritetega co Fiat Chrysler Automobiles.

Ła fàbrega Peugeot ła ze senpre stà łigà a ła fameja Peugeot, da senpre rezidente inte ła zona datorno de łe sità de Sochaux e Montbéliard, inte ła Franca Contea. Sta fameja ła jera conosesta za inte el XV sècoło. I so conponenti zera in cheła època prevałentemente selvicultori e i detegneva racuante propietà boschive intrà Audincourt, Hérimoncourt e ła istesa Montbéliard, andove che i gaveva inpiantà na fiorente atività de produsion e comersio de ła pégoła.

Inte el scumìsio del XIX sècoło, soto de l'inpulso de Napołeon Bonaparte, che el gaveva bizogno de divize par el so ezèrsito, i Peugeot i ga verzesto na dita par ła trasformasion del coton ad Audincourt. Artefise de sta conversion ze stà Jean-Pierre Peugeot, bisnono de Armand Peugeot che el saria dopo devegnesto uno dei prensipałi pionieri de l'indùstria automobiłistega in Fransa.

Inte'l 1810 i fiòłi de Jean-Pierre Peugeot, Jean-Pierre II e Jean-Frédéric ga riłevà el vecio mołìn de Sous-Cratet da adibir a fondarìa e łaminatoio. Ze stà cuesto el primo zerme da'l cuało se sviłuparà drìoman el grando inpero Peugeot. Le tècneghe de łaorasion de l'asal se ga evolzesto rapidamente e ła cuałità dei prodoti de ła fondarìa Peugeot ze devegneste intrà i mejo in Europa e i ga trovà clienti anca in Svisera, in Italia e adiritura in Turchia. Inte'l corimento dei ani, co'l mudar de ła domanda prevałente del marcà, se ga adeguà inte ła produsion. Se ze pasà cusì da ła produsion de łame par sieghe a cueła de rełògi, da łe stecche par onbrełe, a ła produsion de suste e parfin ad alcuni conponenti in metało par alcune dite che produzeva prodoti de corsetarìa. I canbiaminti pì segnifegativi revardanti tałe evołusion produtive se ga avesti inte'l 1842, cuando i Peugeot se ga asocià ai fradełi Jackson de Manchester e i ga canbià ła razon sosiałe in "Peugeot aînés et Jackson frères", ma anca inte'l 1848, cuando, daspò ła crize conòmega seguìa a ła revołusion, ła dita ga ciapà el nome de "Peugeot Frères" e ga scumisià fabregar anca de łe montadure in asal par łe crinołine, asesori de moda lansai da l'inperadora Eugenia. A ze del 1847 el primo utiłizo del stema rafegurante un Łeon sora da na fresa.

Inte'l 1850 l'azienda de ła fameja Peugeot se jera talmente sviłupà da contar nove fàbreghe verte inte'l fratenpo a Valentigney, Beaulieu e Pont-de-Roide. El steso ano ze stà introduzesto el logo che raprezentava un łeon in pìe so na fresa. Inte'l corimento dei ani ła fresa ze desparìa e 'l łeon ga canbià pozision.^[1]

L'azienda ła jera a l'època in man ai do fradełi Jules ed Émile Peugeot, i cuałi, oltre sgrandirla notevolmente, ga introduzesto mejorìe sosiałi par i dependenti, vansae par l'èpcoa. I fautori de tałe mejorìe zera soratuto Émile e so fiòła Lucy, entranbe ferventi protestanti, che inte'l 1871 łe ga introduzesto ła zornada łaoradiva de dièze ore invese de dòdeze, co trenta ani de antisipo so ła łejislasion franseza, oltre a istituir na sosietà de mutuo socorso, devegnùa vero e propio sistema pensionìstego inte'l 1876.

A partir dal 1865 Jules ed Émile Peugeot ga introduzesto inte l'atività aziendałe i respetivi zovanisimi fiòłi Eugène e Armand. Sarà prensipalmente st'ùltemo ad inviar ła produsion automobiłìstega.

Inte'l 1879 ad Armand Peugeot ze stà mostrà ła Mancelle, vetura a vapor reałizada l'ano prima da Amedée Bollée: A ze cuesti i primi contati co l'automobiłe par Armand Peugeot, che in breve el ga scominsià a ocuparse de mezi de łocomosion. Ze stà cusì che inte'l 1881 el ga convertìo ła fàbrega de Beaulieu a ła produsion de bicicléte, atività che ga rezultà asè reditisia e fiorente, e se ga protrazesta par vari deseni.

• Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so Peugeot
• Scholia el detien schemi gràfeghi so Peugeot

• (inglezo) Sito ufisałepeugeot.com. Sconosesta: inglezo (juto)
• (DE) Sito ufisałepeugeot.de.
• (FR) Sito ufisałepeugeot.fr.
• (inglezo) Sito ufisałepeugeot.co.uk. Sconosesta: inglezo (juto)
• (portoghezo braziłegno) Sito ufisałecarros.peugeot.com.br. Sconosesta: portoghezo braziłegno (juto)
• Peugeot (canale ufisałe)YouTube.