Castèło (sestièr)
Castello (it)  | |
|---|---|
 | |
| Pozision | |
| Stato | Itàłia |
| Rejon | Vèneto |
| Sità metropułitana | Sità metropułitana de Venèsia |
| Comuni de l'Itałia | Venèsia |
| Zeografia | |
| Parte de | Quartiere 1 - S. Marco - Castello - S. Elena - Cannaregio (it)  e centro storico di Venezia (it) |
| Còdazi de identifegasion | |
| Fuzo oràrio | |
|
| |
Casteło el xe el sestièr più a est de Venesia. El ga 12.945 abitanti.[1]
Geografia
[canbia | canbia el còdaxe]El sestièr de Casteło el xe el più grando e el secóndo par popołasion de ła sità. Se ti paragoni Venesia a un pése, come inte el łibro de Tiziano Scarpa, Casteło el pol èser ła coa, perché el se slónga propio fin ai màrxeni est de ła sità e perché ła ga na fórma stréta, che daspò ła se slarga e ła se divide a dó parte a ła fin.
Adónca Casteło el xe na penìxoła che ła confina a nord-ovest col sestièr de Canarégio inte el tóco infrà łe Fondamente Nove e Canpo Santa Marina, e a sud-ovest col sestièr de San Marco inte el tóco infrà la Parochia de San Lio e Piasa San Marco.
Un dei pónti chei unise Casteło col sestièr de San Marco el xe el ponte de ła Pagia chel méte in comunicasion el moło de ła Piaseta San Marco co ła Riva dei S-ciavoni, 'ndando traverso el Rio de Pałaso (tacà al Pałaso Dogal) El sestièr de Casteło el xe cołigà a queo de Canarégio col pónte de San Zanipoło chel, vanti a ła baxełega col stéso nome, el va traverso el Rio dei Mendicanti a póchi pasi dal momumento a Bartolomeo Colleoni del Verrocchio.
Casteło el xe anca l'ùnego dei sestièri venesiani chel no se 'fasa sul Canal Grando.
Anca ła ìxoła de Sant'Ełena ła xe parte del sestièr.
Storia
[canbia | canbia el còdaxe]El nome del sestièr el xe sto qua par via de na fortificasion che ghe zera inte el alto Medioevo sul'ìxoła de Ołivoło, ancuo ciamada ìxoła de San Piero de Casteło.
Qua se cata ła Baxełega de San Piero de Casteło sede del véscovo fin al 1807, ano inte el qual Napoleon ła ga spostà inte ła Baxełega de San Marco, fin a quei ténpi capeła del Doxe e doprada soło par ocaxion particołare.
Ai prinsipi de ła sua storia el zera divixo inte łe dó ìxołe Gemine e l'ìxoła de Ołivoło, unìe daspò par tirar su el sestièr de ancuo.
Monumenti e Ceze
[canbia | canbia el còdaxe]
Davèro de granda rełevansa par ła storia de ła sità ła xe ła Céxa de San Xacaria, łógo di atentai a desferénti doxi prima del'ano miłe, catada dria a Piasa San Marco. A nord ła maravegióxa Baxìłica de San Zanipoło, ła suna łe arche de numeróxi doxi intrà cui Nicolò Marcello, Pietro Mocenigo, e de Andrea Vendramin.
Ła gaveva n'inportansa vèro vital par ła Serenìsima l'Arsenal de Venesia, chel deso el ga come paron ła Marina Miłitar, séntro stratèxico de ła sóa poténsa, frabica de nave che par sècołi no łe ga avùo sìmiłe. Sto desterminà conpleso, del qual na parte ła xe stada progetada e tirada su dal Sansovin, ła se tołeva inte el XVIII sècoło na parte inportante del sestièr e a ocio un sesto del'intrega superfisie del nùcleo sitadin insułar[2].
Inte el lai revoltà a ła parte sud de ła łaguna si cata ła famoxa Riva dei S-ciavoni, che ła tol el nome dai mercanti de ła Dalmasia, eora ciamada Schiavonia, che qua i armixava łe łóre nave e i trafegava.
Durante el XX sècoło, inte el ventenio fasista i xe stai butai xó i cantièri navałi chei se 'fasava inte el tóco intrà Via Garibaldi e i Zardini de ła Bienal par crear un slongamento ideal de ła Riva dei S-ciavoni, chiamà in orìxene Riva del'Inpero. Ancuo sto tóco el se ciama Riva dei Sete Màrtiri, par recordar na tràxica represałia contro i partigiani da parte dei soldai de ocupasion tedesca capitada propio in sto pónto qua durante ła Seconda Guera Mondial.
In sto sestièr qua se cata dó Scołe: ła Scóła de San Zorzi dei S-ciavoni e ła Scóła Granda de San Marco. St'ultema qua ła xe stada fata, da Napoleon, un Spedal miłitar e ła xe, anca ai giórni de ancuo, ła sede del Spedal Sivil sitadin de San Zanipoło, cusì ciamà perché el se pogia su ła baxìłica col stéso nome.
Fonte
[canbia | canbia el còdaxe]- ↑ Statìsteghe demogràfeghe del comun de venesia, basta 'ndar su "Popolazione par via" e scrìver "Castello" Archivià il 6 de aprile 2009 in Internet Archive.
- ↑ Guida Venezia, 3ª ed., Miłan, Touring Editore s.r.l., 1996, pp. pag.32, ISBN 88-365-0006-4.
Varda anca
[canbia | canbia el còdaxe]| Sestièri de Venesia | |
| Canarégio · Castèło · Dorsoduro · Santa Cróxe · San Marco · San Poło |  |
Wikimedia Commons el detien imàjini o altri file so Casteło
el detien schemi gràfeghi so
