Smalahove

Smalahove — Gʻarbiy Norvegiyaning anʼanaviy qoʻy kallasi taomidir, u dastlab Rojdestvo bayrami oldidan tortiladi. Taomning nomi norvegcha hove va smale soʻzlarining birikmasidan kelib chiqqan. Hove — hovud soʻzining lahjaviy shakli boʻlib, kalla maʼnosini, smale esa qoʻy maʼnosini bildiradi, shuning uchun bu soʻz lugʻaviy maʼnosida „qoʻy kallasi“ degan maʼnoni bildiradi. Kallaning terisi va sochlari kuydiriladi, miyasi chiqariladi, kalla tuzlanadi, baʼzan dudlanadi va keyin quritiladi. Kalla taxminan uch soat davomida qaynatiladi yoki bugʻda pishiriladi va keyin sholgʻom yoki kartoshka bilan dasturxonga tortiladi. Aquavit ham anʼanaviy taqdim qilinishga kiritilgan. Baʼzan pishirilganda, miya boshning ichida qaynatiladi yoki qovuriladi va keyin qoshiq bilan isteʼmol qilinadi. Dastlab, smalahove kambagʻallarning taomlari edi^[1].

Bir kishiga koʻpincha kallaning yarmi taqdim qilinadi. Koʻpincha quloq va koʻz birinchi boʻlib isteʼmol qilinadi, chunki ular yogʻlarga eng boy boʻlib, ularni issiq holda isteʼmol qilish tavsiya etiladi. Kallani old tomondan orqaga, suyaklardan bosh suyagigacha aylana shaklida yeyiladi.

1998-yildan boshlab, sigir quturish kasalligi epidemiyasi tufayli, Yevropa Ittifoqi katta yoshli qoʻylardan smalahove ishlab chiqarishni taqiqladi, chunki qoʻy va echkilarning oʻlimga olib keladigan prion infektsiyasi — qoʻy qichima kasalligi tarqalish xavfi bor edi, ammo bu odamlarga yuqmaydi. Hozirda smalahove faqat qoʻzilarning boshidan tayyorlanadi^[2].

"Ekstremal" oziq-ovqatlar maqomidan kelib chiqqan holda, smalahove koʻpchilik tomonidan sinov sifatida qabul qilinadi. Norvegiyaning Voss shahrida ular bu taomni tatib koʻrmoqchi boʻlgan sayyohlardan katta daromad olishga muvaffaq boʻlishdi va uni „nafaqat qishloq oshxonasining nostalgik va asl durdona asari, balki hayajon izlovchilar uchun qiziqarli sinov, oʻlja sifatida ham taqdim etishdi“^[3].