Klaus Shvab

Klaus Martin Shvab (1938-yil 30-martda tugʻilgan) – nemis muhandisi, iqtisodchisi va Jahon Iqtisodiy Forumi (WEF) asoschisi. 1971-yilda tashkilotga asos solganidan beri WEF raisi sifatida faoliyat yuritib kelmoqda.

Shvab Ravensburg shahrida Eugen Vilgelm Shvab va Erika Epprextlar oilasida tugʻilgan^[1][2]. Uning ota-onasi Uchinchi Reyx davrida otasi Escher Wyss AG sanoat kompaniyasida direktor lavozimini egallashi uchun Shveysariyadan Germaniyaga koʻchib oʻtishgan^[3][4]. Shvabning oilasi gestapo tomonidan doimiy kuzatuvda boʻlgan. 1944-yilda uning onasi (Syurixdan boʻlgan) omma oldida shveytsarcha aksent bilan gapirgani uchun gestapo tomonidan soʻroq qilingan^[4].

Shvab 1 va 2-sinflarda Shveysariyaning Au ZH shahridagi Vadensvil tumanida joylashgan boshlangʻich maktabda oʻqigan^[5].

1961-yilda u Tsyurixdagi Shveysariya Federal Texnologiya Institutini muhandis-mexanik sifatida tamomladi^[6] va Der längerfristige Exportkredit als betriebswirtschaftliches Problem des Maschinenbaues (Uzoq muddatli eksport krediti mexanika sohasida biznes muammosi sifatida) muhandislik) muhandislik fanlari doktori ilmiy darajasini egalladi. U, shuningdek, Fribourg universitetida iqtisod fanlari doktori^[6][7], va Garvard universiteti qoshidagi Jon F. Kennedi hukumat maktabida Davlat boshqaruvi boʻyicha magistr unvoniga sazovor boʻlgan^[8]. Garvardda oʻqish paytida Shvab sobiq Milliy xavfsizlik maslahatchisi va Davlat kotibi Genri Kissinjerga shogird tushdi^[9].

Shvab 1972-yildan 2003-yilgacha Jeneva universitetida biznes siyosati boʻyicha professor boʻlib ishlagan va shundan beri faxriy professor lavozimini egallab keladi^[6]. Shvab va uning rafiqasi Hilde 1998-yilda Shvab ijtimoiy tadbirkorlik fondiga asos soldilar^[10].

1971-yilda Shvab Yevropa Menejment Forumiga asos soldi va 1987-yilda Jahon Iqtisodiy Forumi deb qayta nomlandi^[11].

2003-yilda Shvab Xose Mariya Figueresni WEFning bosh direktori^[12], oʻzining vorisi etib tayinladi. 2004-yil oktabr oyida Figueres Forumda ishlagan vaqtida Fransiyaning Alcatel telekommunikatsiya firmasidan 900 000 AQSH dollaridan koʻproq pul olgani uchun isteʼfoga chiqdi^[13][14][15]. 2006-yilda Transparency International oʻzining Global Korrupsiya hisobotida ham bu hodisani taʼkidlagan^[16].

Shvab 2011-yilda WEF doirasida „mahalliy, mintaqaviy va global kun tartibini shakllantirish“ maqsadida yoshlar bilan ishlash uchun Global Shapers hamjamiyatiga asos solgan^[17].

2015-yilda WEF Shveysariya hukumati tomonidan „xalqaro organ“ sifatida rasman tan olingan^[18].

• „Global korporativ fuqarolik: hukumatlar va fuqarolik jamiyati bilan ishlash“. Foreign Affairs, jild. 87, yoʻq. 1 (yanvar. -fevral 2008), 107–18-betlar. JSTOR 20020271 .

• Global axborot texnologiyalari hisoboti 2001-2002: Tarmoqli dunyoga tayyorlik | Berkman Klein markazi Global axborot texnologiyalari hisoboti 2001 – 2002: Tarmoqli dunyoga tayyorlik .] Jeffri S. Kirkman, Piter K. Kornelius va Jeffri D. Saks bilan, Nyu-York, Oksford universiteti nashriyoti (2002).ISBN 978-0195152586 ,ISBN 0195152581 .

• Toʻrtinchi sanoat inqilobi . Jeneva: Jahon iqtisodiy forumi (2016).ISBN 978-1944835002ISBN 978-1944835002 .
• Toʻrtinchi sanoat inqilobining kelajagini shakllantirish, Nikolas Devis bilan. Nyu-York: Crown Publishing Group (2018).
• COVID-19: Buyuk qayta tiklanish, Thierry Malleret bilan. Forum nashriyoti (2020).ISBN 978-2940631124ISBN 978-2940631124 .
• Manfaatdor tomonlar kapitalizmi: taraqqiyot, odamlar va sayyora uchun ishlaydigan global iqtisodiyot . Xoboken, NJ: Wiley (2021).ISBN 1119756138 va 978-1119756132ISBN 1119756138 , 978-1119756132.
• Buyuk hikoya: Yaxshi kelajak uchun, Tyerri Malleret bilan. Forum nashriyoti (2022).ISBN 978-2940631315ISBN 978-2940631315 .