II. Felipe
II. Felipe (İspanya'da Kral II. Felipe, Portekiz'de Kral I. Felipe; 21 Mayıs 1527, Valladolid - 13 Eylül 1598, El Escorial), 2. İspanya Kralı. Ayrıca Hollanda, Belçika, Napoli Kralı, Sicilya Kralı, İspanyol Amerikası ve sömürgeleri kralı, Portekiz Kralı, Malta ve Güney İtalya Dükü unvanlarını taşıdı.[1] 1554-1558 yılları arasında İngiltere ve İrlanda Kraliçesi I. Mary'nin kocası olarak İngiltere Kralı oldu. Bu dönemde İspanya gücünün zirvesine ulaştı.[2] Filipinler, Orta ve Güney Amerika İspanyolların eline geçti.
II. Felipe | |
---|---|
II. Filipe portresi Ressam: Sofonisba Anguissola | |
İspanya kralı | |
Hüküm süresi | 16 Ocak 1556 – 13 Eylül 1598 |
Önce gelen | I. Karl |
Sonra gelen | III. Felipe |
Napoli kralı | |
Hüküm süresi | 25 Temmuz 1554 – 13 Eylül 1598 |
Önce gelen | I. Karl |
Sonra gelen | III. Felipe |
Portekiz ve Algarve kralı | |
Hüküm süresi | 25 Mart 1581 – 13 Eylül 1598 |
Önce gelen | I. Henrique |
Sonra gelen | III. Felipe |
İngiltere ve İrlanda kralı (Kraliçe I. Mary ile ortak) | |
Hüküm süresi | 25 Temmuz 1554 – 17 Kasım 1558 |
Önce gelen | I. Mary |
Sonra gelen | I. Elizabeth |
Veliaht(lar) | III. Felipe |
Doğum | 21 Mayıs 1527 Valladolid, İspanya |
Ölüm | 13 Eylül 1598 (71 yaşında) El Escorial, İspanya |
Defin | El Escorial |
Eş(ler)i | Portekizli Maria Manuela I. Mary Valoisli Elisabeth Avusturyalı Anna |
Çocuk(lar)ı | Carlos, Asturias Prensi Isabella Clara Eugenia Catherine Michelle, Savoie Düşesi Ferdinando, Asturias Prensi Diego, Asturias Prensi III. Felipe, İspanya Kralı |
Hanedan | Habsburg |
Babası | V. Karl Kutsal Roma İmparatoru |
Annesi | Portekizli Isabella |
Dini | Roma Katoliği |
İmza |
Doğumu ve tahta geçişi
değiştir21 Mayıs 1527 tarihinde doğan II. Felipe, (Philip) I. Philip ve Kastilyalı Joanna'nın büyük oğlu Kutsal Roma Cermen İmparatoru ve İspanya kralı V.Karl (Şarlken) ile Portekiz Kralı I.Manuel ve Aragonlu Maria'nın (Aragonlu Maria Kastilyalı Joanna'nın öz kız kardeşidir. Bu da II. Philip'in ebeveynlerinin teyze çocukları olduğu anlamına gelir. II.Philip'in mensup olduğu Habsburg Hanedanı'nın üyeleri arasında yakın akrabalarla evlilik yaygın bir durumdu. Nitekim Philip ilk eşi Prenses Maria Manuela'nın hem anne hem baba tarafından birinci dereceden kuzeni ve dördüncü eşi Avusturyalı Anna'nın öz dayısıdır) kızı Portekizli Isabella'in hayatta kalan tek erkek çocuğuydu. İmparatoriçe Isabella ve eşinin diğer erkek çocuklarından Ferdinand ve Juan henüz çok küçükken ölmüş, iki bahtsız prensin Philip hariç Isabella'den olan meşru erkek kardeşleri de ya ölü doğmuş ya da gebelik düşükle sonuçlanmıştır.Bu gebeliklerden sonuncusu Isabella'in hayatının da sonu olmuş ve Philip on ikinci doğum gününden yaklaşık bir ay önce annesini kaybetmiştir.Garip evlilikler ve ölümlerle babası bütün aile mirasını bünyesinde toplamıştı. 1554 yılında İngiltere'nin Katolik kraliçesi Mary Tudor'la evlenerek Birleşik Krallık üzerinde de söz sahibi oldu. 1556 yılında V. Karl tahttan çekilince II. Felipe İspanya kralı, amcası Kutsal Roma-Cermen İmparatoru oldu. II. Felipe Katolik olduğundan dolayı Protestanlardan nefret ediyordu. Tahta geçer geçmez, İspanya'daki bütün protestanların öldürülmesini emretti. 18.000 insan bu dönemde idam edildi. 1558 yılında I. Mary ölünce İngiltere üzerindeki nüfuzunu kaybetti. Bu sefer İngiltere'nin yeni protestan kraliçesi I. Elizabeth'le evlenmek istedi ama başarılı olamadı.
İspanya İmparatoru olması
değiştir1558-1560 yılları arasında Avrupa'da ardı ardına Fransa Krallığı'na ve asi Hollanda protestan prenslerine karşı zaferler kazandılar. Amerika'da ise yerli krallıkları yok edip, bütün Orta ve Güney Amerika'ya hakim oldular. 1559 yılında İspanyol birlikleri Kuzey Afrika'ya karşı taarruza geçtiler. Cezayir ve Tunus'ta önemli kaleleri ele geçirip Fas Krallığı'nı 2 kez yendiler ve Fas'ı vergiye bağladılar. 1560 yılında Osmanlı Devleti'nin Batı Akdeniz'deki üstünlüğüne son vermek için II. Felipe önderliğinde İspanya, Venedik Cumhuriyeti, Ceneviz Cumhuriyeti, Papalık Devleti, Savoy Düklüğü ve Malta Şövalyeleri'nden oluşan bir donanmayla Osmanlı donanmasına saldırdı. Tunus açıklarında meydana gelen bu muharebede (Cerbe Deniz Savaşı), Haçlı Donanması büyük bir hezimete uğradı ve büyük kayıplar vererek geri çekildi. Osmanlı kara birlikleri de hızla ilerleyerek Cezayir'deki bütün İspanyol kalelerini geri aldı. İspanyol donanmasının yok olması üzerine Hollanda'da Protestan isyanı yeniden başladı. Bu isyan, İspanya ile Hollanda arasındaki Seksen Yıl Savaşları'nı başlatmış oldu. 2. Felipe, Cerbe mağlubiyetini unutmadı ve İspanyol Amerikası'nda yeni ve tarihte görülmemiş büyüklükte bir donanma yapılmasını emretti. Yeni bir tür savaş gemisi olan ve Atlantik Okyanusu'nun fırtınalarına dayanabilecek güçte 120'den fazla top taşıyabilen büyük kalyonlar yaptırdı.
1565 yılında yeni donanmasıyla Hollanda'nın ve Fransa'nın üzerine yürüyen II. Felipe, büyük başarılar kazandı. 1571 yılında bu yeni donanmayla, Osmanlılarla İspanya komutası altındaki Haçlılar arasında İnebahtı Deniz Muharebesi yapıldı. Muharebeyi Haçlılar kazandı. Bu zafer, Batı Akdeniz'de İspanya'yı egemen yaptı. Bu zaferden dolayı Papa, II. Felipe'yi Hristiyanlık'ın büyük korucusu ilan etti. Bu zaferden II. Felipe, asıl büyük şeytan olarak gördüğü Protestan İngiltere Krallığı'nı işgal etmeye karar verdi. Hollanda'dan 250 bin kişilik bir ordu toparlayan Felipe, donanmasıyla beraber İngiltere önlerine geldi. Fakat Felipe'nin İnebahtı Deniz Savaşı'na katılmış olan ve sonradan Protestanlığı seçip İngiltere'ye yerleşen 2 İspanyol denizcinin, kalyonlarının planlarını kraliçeye verdiğini ve İngiltere'nin o zamanlarda İspanya'nın 1/10'u kadar olan ekonomisin bütün kaynaklarını bir donanma yapmaya ayırdığından haberi yoktu. 1588 yılında 2 donanmanın karşılaştı. Muharebede İspanya büyük bir mağlubiyet aldı. Hollanda'da donanma desteğinden yoksun sıkışıp kalan kara ordusu ise, Hollandalı asiler tarafından yok edildi. donanmasının ve ordusundan yoksun kalan İspanya, Hollanda'yı kaybetti. Durumdan istifade eden Türkler ve İngilizler, Atlantik ve Akdeniz ticaret yollarını ellerine geçirdi.
Tahttan çekilişi
değiştirOrdusunu, donanmasını ve ticaret ordularını kaybeden II. Felipe, İspanyol ekonomisine büyük zarar getirdi. Ülkede ve kolonilerde isyanlar çıktı. Tanrı'nın kendisine neden böyle bir kader çizmiş olduğunu anlayamayan II. Felipe, yönetimden fiili olarak çekilip kendisini dine verdi. Bu savaşlar Avrupa tarihinde önemli bir dönem noktası oluşturmaktadır. II. Felipe'nin tahttan çekilmesiyle, Protestanlık akımı durdurulamaz hale geldi. İspanya'nın gücü azaldı. İngiltere ve Hollanda denizlerde Fransa ise Kara Avrupası'nda büyük bir güç haline gelmeye başladı. 1598 yılında II. Felipe üzüntü ve keder içinde bir manastırda öldü. Ölümünden sonra savaşlar 42 yıl daha sürse de 1630 yılında İspanya'nın mağlubiyetiyle ve süper güç olma özelliğini kaybetmesiyle sonuçlandı.
Kaynakça
değiştir- ^ Fresán, Rodrigo (20 Temmuz 2009). Historia argentina (İspanyolca) (Edición corregida y aumentada bas.). Barcelona: Editorial Anagrama. ISBN 978-8433975850.
- ^ Galasso, Norberto (2019). Historia de la Argentina, vol. I&II (İspanyolca). Buenos Aires: Colihue. ISBN 978-950-563-478-1.
Resmî unvanlar | ||
---|---|---|
Önce gelen: I. Carlos |
İspanya kralı 1556 - 1598 |
Sonra gelen: III. Felipe |
Önce gelen: I. Mary |
İingiltere ve İrlanda kralı 1554 - 1558 |
Sonra gelen: I. Elizabeth |