Â

Latin alfabesi Ââ harfi
Â	â
Â	â

Â (küçüğü â, okunuşu şapkalı a), Türkçedeki yabancı kökenli (özellikle Arapça ve Farsça) sözcüklerin ve eklerin telaffuzunu Türkçeye uyarlamak için kullanılır. Â harfiyle başlayan kelimeler de vardır: Âkif, Âdem, âlem, âmâ gibi. Şapkalı a genellikle l, k ve g, h ünsüzlerinden sonra kullanılır. Hâlâ, dergâh, rüzgâr, dükkân, kâgir, kâğıt, kâtip, kâr, kâse, Mevlâ, hâl, mekân, mükâfat, yâr, Kâbe, Hakkâri gibi. Uzun okunması gereken diğer ünlüler için kullanılmaz. (Anlam karmaşasını önleme durumları hariç, hakim-hâkim, alem-âlem) Fakat kalın okunması gereken k ve g harflerinden sonra gelen uzun a ^ imi almaz. Kasım (Bey), kanun vb. Â harfi Türkçenin her yerinde egemen olmasına rağmen, resmî alfabede yer almaz.

Örneğin hala ve hâlâ sözcükleri aynı harfleri oluşturabilirken anlam olarak birbirinden farklı manalara gelmektedir. Hâlâ sözcüğü zaman dilimi ile ilgili cümlelerde kullanırken, hala sözcüğü ise babanın kız kardeşi için kullanılır. "Hala, babam hâlâ eve gelmedi mi?" cümlesi buna örnek verilebilir.

Değişik dillerde kullanımı

Fransızca

Eskiden bulunan ama sonrasında silinmiş ünsüzleri (çoğunlukla S) belirtmek için kullanılır. Resmen /ɑ/ sesini temsil eder, ancak günümüz Fransızcasında sık sık işaretsiz A ile birleşip /a/ diye telaffuz edilir.

Portekizce

Hangi hecenin vurgulu olduğu belirsiz durumlarda vurgulu bir /ɐ/ sesini temsil etmek için kullanılır.

Rumence

Rumen alfabesinin 3. harfi olan â, /ɨ/ sesini temsil eder. Kelime başlarında ve sonlarında â yerine î harfi tercih edilir.

Vietnamca

/ə/ sesini temsil eder. Tonu belirtmek için 5 farklı aksan daha alabilir:

Ầ ầ
Ẩ ẩ
Ẫ ẫ
Ấ ấ
Ậ ậ

Klavye kullanımı

Türkçe Q klavyede â yazabilmek için "⇧ Shift, 3 ve A" tuşlarına birlikte basılır. Önce ⇧ Shifte basılıp, ⇧ Shiftteki parmak (genellikle başparmak) kaldırılmadan 3'e, yine 3'teki parmak (genellikle işaret parmağı) kaldırılmadan A tuşuna basılır. Bu sıralama "Â" yazmakta kullanılır. Eğer "â" yazılacaksa 3'e bastıktan sonra ⇧ Shiftteki parmak kaldırılır ve A tuşuna basılır.

Kodlama uyumsuzluklarında

Yaygın bir mojibake örneğinde, büyük Â harfi bazen web sayfalarında sayfa UTF-8'de kodlanmış ve genellikle Batı veya Batı Avrupa olarak adlandırılan iki kodlama olan ISO 8859-1 veya Windows-1252 kullanılarak çözülmüşse görülür. UTF-8'de telif hakkı sembolü (©) C2 A9 onaltılık baytlarıyla kodlanır. Eski Batı kodlama standartlarında ise © sembolü sadece A9'dur. Bir tarayıcıya UTF-8'de ©'yi görüntülemesi için C2 A9 baytları verilirse, ancak baytları Batı kodlamalarından birine göre ayrıştırmaya yönlendirilirse, C2 A9 baytlarını iki ayrı karakter olarak yorumlayacaktır. C2, yukarıdaki grafikte görüldüğü gibi Â'ya karşılık gelir ve A9 © sembolüne dönüşür, bu nedenle sayfayı okuyan kişi tarafından görülen sonuç Â©'dir - yani, doğru © sembolü ancak başına bir Â eklenmiştir. A0'dan BF'ye kadar Unicode kod noktalarına sahip karakterlerin UTF-8 kodlamaları Batı kodlamalarıyla aynıdır, ancak öncesinde C2 baytı bulunur, böylece bu karakterlerden herhangi biri UTF-8'de kodlandığında ve bir Batı kodlamasında görüntülendiğinde, önünde bir Â görünecektir.^[1]^[2]

Kaynakça

^ "Special character 'Â' inserted before copyright symbol". Stack Overflow. 2 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2020.
^ "HTML encoding issues - "Â" character showing up instead of " "". Stack Overflow. 14 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2023.

ISO temel Latin alfabesi
Aa	Bb	Cc	Dd	Ee	Ff	Gg	Hh	Ii	Jj	Kk	Ll	Mm	Nn	Oo	Pp	Qq	Rr	Ss	Tt	Uu	Vv	Ww	Xx	Yy	Zz
Özel işaret almış A harfi ÁáÀàĂăẮắẰằẴẵẲẳÂâẤấẦầẪẫẨẩǍǎÅåǺǻÄäǞǟÃãȦȧǠǡĄąĀāẢảȀȁȂȃẠạẶặẬậḀḁȺⱥᶏ ɐ∀ Şapka işaretini kullanan harfler ÂâĈĉÊêĜĝĤĥÎîĴĵÔôŜŝÛûŴŵŶŷẐẑ tarih • paleografi • türetimler • diyakritik • noktalama • rakamlar • harf listesi

Yazı sistemi, alfabe veya harf ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] "Special character 'Â' inserted before copyright symbol". Stack Overflow. 2 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2020.

[2] "HTML encoding issues - "Â" character showing up instead of " "". Stack Overflow. 14 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2023.

[1]

[2]