Hintçe

Hintçe
हिंदी ya da मानक हिंदी
Hintçe bir yazı (Devanagari alfabesiyle yazılmış)
Telaffuz	Hindī ya da Mānak Hindī
Bölge	Güney Asya
Etnisite	Hintler
Konuşan sayısı	260.302.820  (2001)[1]
Dil ailesi	Hint-Avrupa Hint-İran dilleri Hint-Aryan dilleri Hint dilleri Hindustani Hintçe
Yazı sistemi	Devanagari
Resmî durumu
Resmî dil	Hindistan
Dil kodları
ISO 639-1	hi
ISO 639-2	hin
ISO 639-3	hin
Hintçe ve ona bağlı olarak kabul edilen Racastanca ve Biharicenin Hindistan üzerindeki gösterimi.
2011 Nüfus Sayımına göre Hindistan'da Hintçeyi anadili olarak konuşanların dağılımı.

Hintçe (हिन्दी, Hindī), ağırlıklı olarak Hindistan'ın kuzey, merkez ve batısında konuşulan Hint-Avrupa dil ailesine mensup bir Hint-Aryan dilidir. Pakistan'ın resmî dili olan Urduca ile beraber Hindustânî dilinin iki standart yazılı formundan birini oluşturur. İngilizce ile birlikte Hindistan'ın iki resmî dilinden biridir. Hindistan'da Devanāgarī yazı sistemi; Pakistan'da ise Arap alfabesi kullanılmaktadır.

Hindistan'da ve Güney Asya'da birçok eyalette başka diller kullanılmakta olsa da^[2] Hindistan'ın özellikle kuzeyinde Hindustani çoğunlukla lingua franca olarak kullanılır. Hindistan, bağımsızlığından itibaren tüm ülkede bu dili yaygınlaştırmaya çalışmış olmakla birlikte bu dili anadil olarak kullanmayan yerel halklar bu politikalara karşı koymuştur. Bu, başlangıçta Hintçeyi tek resmî dil yapmayı planlamış hükûmetin İngilizceyi de bu statüye çıkarmasına sebep olmuştur.^[3]

Hindistan dışında Hintçe daha çok Bollywood ve film müzikleri ile tanınmıştır.

Hintçe, Urduca ile birlikte Hindustani dilinin iki ayrı standart yazı değişkesinden biridir. Dil, Hint-Aryan dillerinin Hint dilleri olarak da bilinen merkez koluna mensuptur. Bu dil grubu Hint-İran, daha geniş kapsamda ise Hint-Avrupa dil ailesine bağlıdır.

Hintçe (ve Hindustani), kökenleri Vedik Sanskrit dilinin erken bir formuna dayanan Prakrit dilinden evrilmiştir.^[4] Hint dillerinin Delhi'de konuşulan lehçeyi baz alarak standartlaştırılmasından önce, pek çok Hint lehçesi ve dili yazı ve edebiyat dili olarak kullanılmıştır. 12. ve 13 yüzyıllarda, Braj Bhasha, Marvari ve Avadhi dillerinde yazılmış eserler, Hint dilleri edebiyatının erken dönemlerini oluşturmaktadır.^[5]

Modern standart Hintçe, Braj, Avadhi ve Maithili gibi diyalektler yerine Delhi'de konuşulan lehçeyi baz almıştır.^[4] Babürlü hakimiyetinin son yıllarında ise Urdu dili prestij dili haline gelmeye başlamıştır. Modern Hintçenin edebi kullanımı 18. yüzyılın sonlarında meydana gelmiştir.^[6]

19. yüzyılın sonlarında, Urducadan ayrı olarak Hintçeyi geliştirmek için bir hareket oluştu.^[7] 1881'de Bihar, Hintçeyi Urducanın yerini alan tek resmi dili olarak kabul etti ve böylece Hintçeyi benimseyen ilk Hindistan devleti oldu.^[8] 1949 yılında Devanagari yazı sistemiyle yazılan Hintçe, Hindistan'ın resmi dili olarak kabul edildi.^[9]

SIL International verilerine göre 1991 yılında 180 milyon kişi anadili olarak Hintçe konuşuyordu, 120 milyon kişi ise ikinci dil olarak Hintçe konuşuyordu. 1991'den 2008'e Hindistan nüfusu %35 artığına göre, bugün 240 milyon kişinin Hintçeyi anadili olarak konuştuğu tahmin edilmektedir. İkinci dil olarak konuşanların sayısı ise okur-yazarlık oranındaki artışa bağlı olarak %35'ten çok daha fazladır.

• Hindustânî