Sıcak çikolata
 | |
| Tip | Sıcak içecek |
|---|---|
| Renk | Kahverengi |
| İçindekiler | Çikolata, süt veya su, kakao, şeker |
Sıcak çikolata veya sıcak kakao, genellikle eritilmiş çikolata veya toz kakao, sıcak süt veya su ve şeker içeren sıcak içecek.
İlk çikolata içeceğinin yaklaşık 2000 sene önce Mayalar tarafından yapıldığı düşünülmektedir. 1400'lere kadar kakao içecekleri, Aztek kültürünün önemli bir parçası olmuştu.[1] Yeni Dünya'daki Meksika'dan Avrupa'ya getirildiği zaman Avrupa'da popüler olan içecek, o tarihlerden beri çeşitli değişikliklere uğradı. 19. yüzyıla kadar sıcak çikolata, karın ağrıları gibi birtakım rahatsızlıkların tıbbî tedavilerinde dahi kullanıldı. Günümüzde ise sıcak çikolata bütün dünyada tüketilmekte olup, İtalya'da hazırlanan çok koyu kıvamlı cioccolata densa veya genellikle Amerika Birleşik Devletleri'nde içilen daha sulu bir kıvama sahip olan sıcak çikolata gibi farklı şekillerde servis edilmektedir.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]
Guatemala'daki Río Azul arkeolojik bölgesinde yer alan, Erken Klasik döneme (460-480) ait bir Maya mezarında; üzerlerinde Maya diliyle kakao yazan ve çikolata içeceğinin kalıntılarını içeren bir kap bulundu.[3][4]
Mayalar, soğuk olarak servis ettikleri çikolata içeceğini yapmak için kakao tohumlarını toz haline getirir ve su, mısır unu, kırmızı biber ve diğer malzemelerle karıştırırlardı.[3] Sonrasında bu içeceği, köpürünceye kadar bir fincana, bir kaba aktarırlardı. Bu içecek, sınıf farkı gözetmeksizin tüm Maya halkının ortak içeceği konumundaydı.
Sağlık
[değiştir | kaynağı değiştir]Sıcak çikolatanın genellikle keyif için tüketilmesiyle birlikte sıcak çikolata içmenin sağlık açısından birçok faydası vardır. Araştırmalara göre sıcak çikolatada, sağlığa faydalı olabilen büyük oranda antioksidan bulunmaktadır. 16. yüzyıldan 19. yüzyıla kadar sıcak çikolatanın hem bir içecek hem de bir ilaç olarak değeri vardı.[5] Kâşif Francisco Hernández, çikolata içeceklerinin yüksek ateş ve karaciğer hastalığının tedavisine yardım ettiğini yazmıştır.[5] Diğer bir kâşif Santiago de Valverde Turices, büyük oranda sıcak çikolatanın göğüs rahatsızlıklarını ve daha küçük oranlarda mide düzensizliklerinin tedavi edilmeleri için yardımcı olduğuna inanmıştır.[5] 17. yüzyılda çikolata Fransızlara tanıtıldığı zaman "sinir nöbetleri ve kötü ruh hâlleri"ni tedavi etmek için kullanılmıştır; bu çikolatanın fenetilamin içermesi ile ilgili olabilir.[6] Günümüzde sıcak çikolata tıpdan çok keyif için kullanılmaktadır, fakat yeni araştırmalara göre içeceğin sağlık açısından diğer faydaları olabilir.
Öte yandan, sıcak çikolata içmenin birçok olumsuz etkisi de vardır. Sıcak çikolatanın yüksek kalorisi, katı yağı ve şekeri vardır.[7] Sıcak çikolata yapmak için kullanılan kakaonun içindeki kafeinin de sağlık için olumsuz etkileri de olabilir.
Sağlık açısından faydalar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Araştırmalara göre sıcak çikolatanın tüketilmesi sağlık için olumlu olabilir. Cornell Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırmaya göre sıcak çikolata, şarap ve çaydan daha çok antioksidan içermektedir, böylece kalp hastalığı riskini azaltır.[8] Araştırmacılar tarafından bir porsiyon sıcak çikolatada 611 miligram galik asit ekivalanı (GAE) ve 564 miligram epikateşin ekivalanı (ECE) bulunmuştur; bununla karşılaştırılınca kırmızı şarapta 340 miligram GAE ve 163 miligram ECE, yeşil çayda ise 165 miligram GAE ve 47 miligram ECE bulunmuştur.[9] Cornell'de araştırmayı düzenleyen profesör Chang Yong Lee, içecek ısıtıldığı zaman daha çok antioksidanın yayınlandığını açıkladı.[8]
Kakaoda bulunan flavonoidlerin de atardamar sağlığı için olumlu etkiler vardır. National Institutes of Health tarafından yapılan bir araştırmaya göre yüksek oranda flavanol içeren bir kakao içeceğinin içilmesinden sonra kan dolaşımı yüksek bir seviyede iyileşti.[10] Bu araştırmada kullanılan denekler (18 ve 72 yaşları arasında 27 kişi) her gün 900 miligram flavonol içeren kakao içeceği içmişler ve bunun sonucu kan akımında ve kan damarlarını örten endotelyum hücrelerinin fonksiyonunda iyileşme görülmüştür.[10] Brigham and Women's Hospital ve Harvard Tıp Okulu tıp profesörü Dr. Norman K. Hollenberg tarafından yapılan ek araştırmalara göre flavonollar da damarların genişlemesinde yardımcıdır ve damar duvarlarında trombositlerin yığılmasını engeller.[10] Sıcak çikolatada bulunan flavonoidler, esasen kan damarı duvarlarını serbest radikallerden koruduğu için sağlık açısından faydalıdır.[11] Flavanoller de kan trombositlerinin yoğunlaşmasını azaltır ve kardiyovasküler sağlığı için faydalı olabilen eikosanoid oranlarını dengeler.[11]
Sağlık riskleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Sıcak çikolata içmenin birçok olumsuz etkisi de vardır. Sağlık riski türleri ve ciddiyeti sıcak çikolata türlerine göre değişir.[12] Sıcak çikolatanın olumsuz etkileri çoğunlukla bazı türlerindeki yüksek yağ ve şeker oranları içermesi nedeniyle oluşur.
Yüksek kalori, katı yağ ve şeker oranları nedeniyle obezite ve diş problemleri sağlık riskleridir. Sıcak çikolatada bulunan katı yağların ana kaynağı, kakao pudrasının yerine doğrudan çikolatadan yapılan türlerinde bulunan kakao yağından kaynaklanır.[12][13] Sütten yapılan sıcak çikolata da çok daha yağ ve şeker içermektedir. İşlenmiş kakao pudrası, işlenmesinde kakao yağının çıkarılmasına karşın genellikle katılmış şeker içermektedir.[13] Sıcak kakaonun beslenme değeri, demerara gibi arıtılmamış şekerin kullanılmasıyla iyileşebilir.
Kakaoda bulunan kafein de sağlık problemlerine neden olabilir. Kahveye karşılaştırılırsa sıcak çikolatanın çok az kafeini vardır; sekiz onsluk tipik bir bardak sıcak çikolata dokuz miligram kafein içermektedir, fakat sekiz onsluk bir bardak kahve markaya bağlı olarak 133 miligrama kadar kafein içerebilir. Bu itibarla kafein, sıcak çikolataya ilişkin büyük bir sağlık sorunu değildir.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Chocolate invented 3,100 years ago by the Aztecs - but they were trying to make beer". Daily Mail. 13 Kasım 2007. 13 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2013.
- ^ "Silver Chocolate Pot". Victoria ve Albert Müzesi. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Şubat 2013.
- ^ a b Burleigh, Robert (2002). Chocolate: Riches from the Rainforest. Harry N. Abrams, Ins., Publishers. ISBN 0-8109-5734-5.
- ^ Earley, Diane (2001). The Official M&M's History of Chocolate. Charlesbridge Publishing. ISBN 1-57091-448-6.
- ^ a b c Stradley, Linda (2004). "Rediscover True Hot Chocolate - History of Hot Chocolate" (İngilizce). Linda Stradley. 29 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2008.
- ^ Morton, Marcia (1986). Chocolate, An Illustrated History. New York: Crown Publishers Inc.
- ^ Bonneville, Marguerite. "Can Chocolate Benefit Your Health?" (İngilizce). Open Kitchen. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2008.
- ^ a b "Hot Cocoa Tops Red Wine And Tea In Antioxidants; May Be Healthier Choice" (İngilizce). Science Daily. 6 Kasım 2003. 25 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2008.
- ^ "Ahhhh! Better than red wine or green tea, cocoa froths with cancer-preventing compounds, Cornell food scientists say" (İngilizce). Cornell News. 10 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2008.
- ^ a b c "Beyond Delicious, Chocolate May Help Pump Up Your Heart" (İngilizce). New York Times. 22 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2008.
- ^ a b "Your Heart and Vascular Health" (İngilizce). The Cleveland Clinic. 7 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2008.
- ^ a b Guttman, Linda (2008). "Hot Cocoa vs. Hot Chocolate". Best Friends Cocoa. 15 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2008.
- ^ a b Burleigh, Roberts (2002). Chocolate: Riches from the Rainforest. Harry N. Abrams, Ins., Publishers. ISBN 0-8109-5734-5.
