Ajan Smith

Ajan Smith
The Matrix karakteri
İlk görünüm	The Matrix
Son görünüm	Matrix Resurrections
Yaratan	Wachowski kardeşler
Canlandıran	Hugo Weaving Ian Bliss
Seslendiren	Christopher Corey Smith (The Matrix: Path of Neo)

Ajan Smith (ya da sadece "Smith"), Wachowski Kardeşlerin yazıp-yönettiği Matrix (ve üçlemenin devam) film(ler)inde yer alan, Hugo Weaving'in canlandırdığı karakter.

Anormallikleri düzeltmek üzere çalışan bir bilgisayar programı iken ilk filmde bozulup üçlü serinin diğer filmlerinde de (The Matrix Reloaded, The Matrix Revolutions) boy gösteren virüs halini almıştır.

Bu alt başlığın ana maddesi: Ajanlar (Matrix)

Smith, Matrixde yapay zekâlı programlardan biridir. Gerçek dünyadan gelenleri teşhis edip yok etmek, son insan şehri Zion'a ulaşmak için gerekli erişim kodlarını elde etmek, anormallikleri gidermek için programlanmıştır. Smith'in daha sonra tek amacı, Neo'yu öldürerek matrix sisteminin yeniden başlamasını sağlamak ve bunu yaparken sistemi klonlarıyla temelli çökerterek matrix'i yok etmek ve matrix'ten kurtulmaktır. yani insanlaşan bir makinedir.
Matrixte bulunan ajanlar; araçları, görünüş ve tavırları Amerikan kökenli komplo teorilerinden birini, Siyah giyen adamları (İngilizce: Men in black) andırmaktadırlar.
Matrixdeki ajanlar, istedikleri (Matrixe bağlı olan her) insanın yerine geçebilir, birbirleriyle ve ana bilgisayar ile (kulaklıkları vasıtası ile) iletişim kurabilirler. Oldukça hızlı hareket edebilen ajanlar uzağa sıçrayıp iyi dövüşürler. Zarar görmezler, Matrix serisi boyunca sadece Neo'nun ve Smith'in ajanlara zarar verebildiği görülür.

Ajan smith, Neo'nun zıttıdır. Neo, yine matrix tarafından programlanmış görevi gereği insanları matrixden kurtarıp Zion'u korumaya çalışırken, Smith insanlardan ve matrixden nefret eder. Neo özgür iradesi ile kendi kaderini belirlerken; Smith, virüs olmadan programlandığı doğrultuda, virüs olduktan sonra öfkeyle çoğalarak kaçınılmaz sona doğru sürüklenir.

Ajan Smith ve Neo, sistemde görevleri tamamlanmadan ölmeleri söz konusu değildir. Bu yüzden ilk filmde Neo yeniden doğmuştur. Aynı şekilde onu bir anlamda öldüren Ajan Smith'de. Ajan Smith'de bu andan itibaren matrix'in yok olup sitemden kurtulmasının yolunun "the one" programı yüklenmiş Neo'yu öldürmekten geçtiğini anlar. Ayrıca her ikisi de bulundukları dünyanın bir yazılım olduğunun farkında olduklarından fizik kurallarını hiçe sayabilir; uçabilirler, elleri ile beton duvarları yıkabilirler. Neo parçalayarak, Smith kopyasına döndürerek ajanları yok edebilir. Her ikisi de beyin gücüyle uçup, arabaları havaya kaldırır, yolları yıkabilirler. Aslında Smith'in yeni nesil ajanlardan daha başarılı olduğu kabul edilmektedir.

İlk filmde (Matrix) Neo tarafından parçalara ayrılması ile öldüğü düşünülen Smith, devam filminde gözükmesiyle kaynağa, kendini üreten ana programa dönmediği ortaya çıkmıştır (Kahin bununla ilgili açıklamayı ikinci filmde -The Matrix Reloaded- Neo'ya yapar). Bu aşamada Smith sistemin bir anormalliği olarak programlandığından farklı, kendi istekleri doğrultusunda hareket etmeye, serbest ajanlığa başlamıştır. Karşılaştığı insan, program herkesi kendi kopyalarına dönüştürmüş, serinin sonunda Neo ile son savaşı serinin finalini oluşturmuştur. Aslında amacı, Mr.Anderson, yani "the one" programının yüklendiği 6. Neo'yu yok ederek matrix sisteminin reboot olmasını sağlamak ve bu olurken matrix sistemini yok etmek ve özgürlüğüne kavuşabilmek. İlk bölümde Morpheus’u sorgularken "Gerçekten buradan çıkmam lazım. Özgür olmalıyım ve benim anahtarım senin kafanda. Zion yok edildiğinde benim de burada kalmam için bir sebep olmayacak" demesi bunun göstergesidir.

Ajan Smith, aslında sistem tarafından yazılan bir program olduğu halde, orada bulunmayı istemiyor. Yani bir bilgisayar virüsü. Çoğalıyor, bulaşıyor ve bozuyor. Aslında aynen insanları tanımladığı gibi hareket ediyor. İlk bölümde insanları "Bir yere gidersiniz, doğal kaynakları tükenene kadar çoğalırsınız, çoğalırsınız ve yaşamak için tek şansınız başka alanlara yayılmaktır. Bu şekilde davranan başka bir tek organizma vardır o da virüs." şeklinde tanımlıyordu.

Neo, "The One" programının yüklendiği 6. kişi. Bu programa göre bu kişinin görevi her güncellemede (her zion yok edildiğinde ve atıklar temizlendiğinde) matrix'e karşı gelen %1'lik insanları zion'da toplamak. Daha önce 5 kere olmuş bir olay. Bu artıklar zamanla (500 yıl gibi bir sürede) toplandıktan sonra zion bir sonraki atıklar oluştuğunda yeniden "the one" programı yüklenmiş kişi tarafından 23 kişi ile kurulmak üzere yok ediliyor. Bu sistemde matrix'in devamlılığını sağlıyor. Ajan Smith ise matrix'de bulunmak istemiyor, matrix'den, makinelerden ve sanallıktan nefret ediyor ve bu döngüyü kırıp bu sistemi yok etmenin, özgür olabilmenin tek yolu "the one" programının yüklenmiş olduğu kişiyi öldürmek ve sistemin reboot olmasını sağlamak. Sonra da oluşturduğu klonlar yüzünden sistemin çökmesini sağlamak ve bu sistemden kurtulmak. Ancak Neo'yu iki kez öldürmesine rağmen amacına ulaşamıyor çünkü Neo'nun programlanmasında görevini, yani yok olan zion'u tekrar %1'lik isyankâr insanların toplanacakları yer olarak kurmayı tamamlamadan ölmesi yok.

Bu teorideki ironi, ajan smith insanlığı, Neo ise makineleri temsil ediyor. neticede smith sürekli olarak Neo'yu durdurmaya çalışıyor. Neo da kendisine yüklenen "one" programını takip ediyor. Neo, makineleşen bir insanı, Smith ise insanlaşan bir makineyi temsil ediyor. Neo, smith'in varlık amacı haline geliyor.