Aguirre, Tanrının Gazabı
Aguirre, der Zorn Gottes | |
Yönetmen | Werner Herzog |
---|---|
Yapımcı | Werner Herzog Hans Prescher |
Senarist | Werner Herzog |
Oyuncular | Klaus Kinski Helena Rojo Del Negro |
Müzik | Popol Vuh topluluğu |
Görüntü yönetmeni | Thomas Mauch |
Kurgu | Beate Mainka-Jellinghaus |
Stüdyo | Werner Herzog Filmproduktion Hessischer Rundfunk (HR) |
Dağıtıcı | Filmverlag der Autoren |
Cinsi | Sinema filmi |
Türü | Dram, tarihi, macera |
Renk | Renkli (Eastmancolor) |
Yapım yılı | 1972 |
Çıkış tarih(ler)i | 29 Aralık 1972, Batı Almanya Mart 1992, 11. İstanbul Film Festivali |
Süre | 93 dakika |
Ülke | Almanya Peru Meksika ortak yapımı |
Dil | Almanca |
Bütçe | 370.000 $ |
Devam filmi | Fitzcarraldo (1982) Cobra Verde (1987) |
Diğer adları | Aguirre, Tanrının Gazabı (Türkiye) Aguirre, la Colère de Dieu (Fransa) Aguirre, Furore di Dio (İtalya) Aguirre, la Cólera de Dios (İspanya) Aguirre, Wrath of God (İngiltere) Aguirre: The Wrath of God (ABD) |
Aguirre, Tanrının Gazabı[1] 1972 Batı Almanya-Peru-Meksika ortak yapımı tarihi dramatik filmdir. Özgün adı Aguirre, der Zorn Gottes dir. ABD'de Aguirre: The Wrath of God adı ile gösterilmiştir. Yapımcılığını ve yönetmenliğini Werner Herzog'un yaptığı filmin senaryosu da Herzog'a aittir. Film Türkiye'de Mart 1992'de 11. Uluslararası İstanbul Film Festivali'nde gösterilmiştir.[2]
Filmin açılış yazılarında, konusunun tarihte gerçekten yaşamış ve Aguirre'in Güney Amerika seferine katılmış olan keşiş Gaspar de Carvajal'ın (filmde Del Negro tarafından canlandırılıyor) tuttuğu günlüklere dayandırıldığı belirtilmektedir. Werner Herzog daha sonra yaptığı bir röportajda Gaspar de Carvajal'in filmde geçen zaman diliminden çok önce bölgede bulunduğunu, buna rağmen filmin inandırıcılığını artırmak amacı ile bu yazıyı filme eklediklerini açıklamıştı.
Fitzcarraldo (1982) ve Cobra Verde (1987) ile birlikte bir üçlemeyi oluşturan bu epik tarihi film Yeni Alman Sineması'nın temsilcisi Werner Herzog'un en çok tanınan filmidir. ABD'de bir arthouse filmi olarak kabul görmüş ve daha çok sanat filmleri gösteren mekanlarda gösterilmişti. Kısa sürede uluslararası alanda kült film mertebesine erişen filmin başrolünde Herzog'un gedikli aktörü Klaus Kinski rol almıştır. (Üçlemenin diğer iki filminde de Klaus Kinski baş rolde oynuyordu). Filmin müziklerini ise daha önce de Herzog'un birçok filminin müziklerini yapan Alman topluluk Popol Vuh hazırlamıştır. Filmin tamamı büyük zorluklar altında konunun geçtiği Güney Amerika'da Peru'da çekilmiştir.
Filmde 1560 yılında Peru'daki İnka topraklarını işgal edip yağmalayan İspanyol fatihlerden acımasız ve çılgın lider, megaloman Lope de Aguirre komutasındaki bir grubun, efsanevi altın şehir El Dorado'yu aramak üzere Amazon nehri boyunca vahşi ormanın derinliklerine yaptıkları tehlikeli ve zorlu sefer anlatılmaktadır. Filmin görsel tarzı ve anlatım stili Francis Ford Coppola'nın 1979 yılında yapacağı Apocalypse Now filmine büyük ölçüde esin kaynağı olmuştu.
Konusu
[değiştir | kaynağı değiştir]1650 yılında Peru'daki İnka topraklarını işgal eden İspanyol fatih Gonzalo Pizarro (Alejandro Repulles) bu ülkenin zenginliklerini yağmalamak üzere efsanevi altın ülkesi El Dorado'ya doğru adamları ile birlikte düzenlediği seferde balta girmemiş Peru ormanlarında sıkışır kalır. Tükenmiş ve altına ulaşma umudunu kaybetmekte olan Pizarro son bir çaba ile daha küçük bir keşif ekibi oluşturarak hazine dolu El Dorado'nun yerini saptamaları için nehir boyunca ormanın derinliklerine doğru gönderir. Ekibin başında üç soylu bulunmaktadır; Pedro de Ursua (Ruy Guerra), Fernando de Guzman (Peter Berling) ve Lope de Aguirre (Klaus Kinski). Komuta Ursua'da olacaktır. Nehri sal üzerinde geçerken yerlilerin saldırıları, salgın hastalıklar, açlık ve tehlikeli akıntılarla mücadele ederler ve kayıplar verirler. Gözünü iktidar ve altın hırsı bürümüş açgözlü Aguirre Ursua'yı devre dışı bırakarak inisiyatifi ele alır, karşı gelenleri öldürmekten çekinmez. Bir yandan bastırılamaz zafer hırsı bir yandan da karşılaşılan güçlükler nihayet Aguirre'i çıldırtır. Filmin sonunda bütün adamları ölmüş olan Aguirre'i yüzen bir tabutu andıran salın üzerinde, cesetler ve bir grup maymunla birlikte öylece ayakta dikilirken görürüz.
Oyuncu kadrosu
[değiştir | kaynağı değiştir]- Klaus Kinski ... Don Lope de Aguirre
- Helena Rojo ... Inez
- Del Negro ... Keşiş Gaspar de Carvajal
- Ruy Guerra ... Don Pedro de Ursua
- Peter Berling ... Don Fernando de Guzman
- Cecilia Rivera ... Flores
- Daniel Ades ... Perucho
- Edward Roland ... Okello
- Alejandro Chavez
- Armando Polanah ... Armando
- Alejandro Repulles ... Gonzalo Pizarro
Film hakkında notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1988 yılında Carlos Saura, El Dorado adı ile filmin yeni bir versiyonunu çekti. Bu İspanyol/Fransız/İtalyan ortak yapımı filmde bu kez Aguirre rolünü Omero Antonutti oynamıştı. Tıpkı Werner Herzog'un yapmış olduğu gibi Carlos Saura bu filmin hem senaryosunu yazmış hem de yönetmenliğini üstlenmişti.
- Entertainment Weekly dergisi filmi "Tüm zamanların en iyi 50 kült filmi" arasında 46.cı sırada ilan etmiştir.[3]
- Bu film Yönetmen Werner Herzog'un aktör Klaus Kinski ile birlikte sürdürecekleri 15 yıllık profesyonel birlikteliğin ilk filmidir. Çok kaprisli ve sinirli bir aktör olan Kinski sık sık film setlerini terk etmesi ve yönetmen dahil film ekibi ile yaptığı kavgalarla meşhurdur. Herzog'la olan profesyonel ilişkisi de sıklıkla fırtınalı geçmişti. Ancak bu eksantrik aktörü en iyi anlayan ve idare edebilen yönetmen de yine Herzog'du. "Aguirre, Tanrının Gazabı" filminin setinde Kinski seti terk etmeye kalktığında Herzog ona silah çekip öldürmekle tehdit ederek gitmesini engellemişti. Hiçbir aktör-yönetmen ilişkisi onlarınki kadar hırçın olmamıştı. Bu film birlikte yapacakları 5 filmin ilkiydi. Daha önceleri ikinci sınıf filmlerde oynayan az tanınmış bir aktör olan Kinsky bu filmden sonra bir star olmuştur. Werner Herzog gibi Alman olan Klaus Kinski, aktris Nastassja Kinski'nin babasıdır.
- Gonzalo Pizarro, İnka İmparatorluğunu yağmalayan İspanyol fatihi Francisco Pizarro'nun yaşça küçük üvey kardeşiydi. O da kardeşi gibi Güney Amerika fatihlerinden biriydi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ http://www.sinema.com/film/5110/aguirre-tanri-nin-gazabi 7 Eylül 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Türkçe isim için referans
- ^ "11. Uluslararası İstanbul Film Festivali". iksv.org. Erişim tarihi: 11 Ocak 2010.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2008.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1970'lerde tarihî macera filmleri
- Batı Almanya-Peru ortak yapımı filmler
- Meksika ortak yapımı filmler
- Film ödülü sahipleri
- Almanya bağımsız filmleri
- Konusu Peru'da geçen filmler
- Konusu İnka İmparatorluğu'nda geçen filmler
- Werner Herzog'un senaryosunu yazdığı filmler
- Werner Herzog'un yönettiği filmler
- Thomas Mauch'ın görüntülediği filmler
- Popol Vuh'un müziğini yaptığı filmler
- Werner Herzog'un yapımcısı olduğu filmler
- 1560'larda geçen filmler
- Fatihler filmleri
- Gerçek olaylara dayanan dramatik filmler
- Gerçek olaylara dayanan epik filmler
- Ölüm ile ilgili filmler
- Konusu yağmur ormanında geçen filmler
- Peru'da çekilmiş filmler
- Almanya biyografik filmleri
- Almanya epik filmleri
- Almanya tarihî filmleri
- Hayatta kalma filmleri
- Tarihî epik filmler
- Keçuva filmler
- 1972 çıkışlı dramatik filmler
- 1970'lerde Almanca filmler