ยัติภังค์

ยัติภังค์ หรือ เครื่องหมายขีด (hyphen) เป็นเครื่องหมายวรรคตอนสากลอย่างหนึ่ง มีลักษณะเป็นขีดแนวนอนสั้น ๆ กลางบรรทัด ยาวไม่เกิน 2 ตัวอักษร หากยาวกว่านั้นจะเรียกว่ายัติภาค

• ใช้รวมคำต่างชนิดกัน เพื่อใช้เป็นส่วนขยายหรือเพื่อให้เกิดคำใหม่ นิยมใช้ในภาษาอังกฤษและภาษาละตินอื่น ๆ
  • twentieth-century invention
  • cold-hearted person
  • award-winning show
• สามารถใช้เป็นตัวแบ่งพยางค์ในการอ่านคำ
  • ยัติภังค์ อ่านว่า ยัด-ติ-พัง
  • syllabification = syl-lab-i-fi-ca-tion
• ใช้เขียนไว้เมื่อสุดบรรทัดและจำเป็นต้องแยกคำออกจากกัน เนื่องจากเนื้อที่จำกัดหรือแยกตามฉันทลักษณ์ ในทางคอมพิวเตอร์เรียกว่า ยัติภังค์เผื่อเลือก (soft hyphen)

• ภาษาไทยใช้ยัติภังค์ในการอ้างถึงสระ เพื่อให้มองเห็นการวางตำแหน่งของสระ โดยสมมติให้ยัติภังค์เป็นพยัญชนะใด ๆ และอ่านเหมือนมี อ เป็นพยัญชนะต้น (บางเบราว์เซอร์อาจมองไม่เห็นรูปสระบนและล่าง)
  • -ะ -า -ิ -ี -ื -ึ -ุ -ู เ-ะ เ- แ-ะ แ- ฯลฯ
• ภาษาไทยใช้ยัติภังค์แทนการบอกถึงการประมาณช่วงค่า หรือการบอกต้นทางไปยังปลายทาง อ่านว่า ถึง สามารถใช้ยัติภาคแทนได้ในกรณีที่เป็นข้อความยาว
  • มือถือรุ่นนี้ราคาทั่วไป 8000-9000 บาท
  • ทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 304 (ปากเกร็ด - นครราชสีมา)
• ในทางคณิตศาสตร์และวิทยาศาสตร์ ยัติภังค์สามารถใช้แทนการลบ หรือจำนวนติดลบ โดยจะเขียนให้ยาวกว่าปกติเล็กน้อย
  • 3 − 2 = 1
  • ศูนย์องศาสัมบูรณ์อยู่ที่ −273 องศาเซลเซียส

จากเดิมในรหัสแอสกี ยัติภังค์และเครื่องหมายลบใช้สัญลักษณ์ตัวเดียวกันคือ (-) ที่ตำแหน่ง 0x2D แต่สำหรับรหัสยูนิโคด ได้แยกสองเครื่องหมายนี้ออกจากกัน โดยยัติภังค์อยู่ที่ U+2010 (‐) และเครื่องหมายลบอยู่ที่ U+2212 (−) แต่ก็ยังคงอักขระตัวเดิมไว้ที่ U+002D เพื่อให้ยังสามารถรองรับและเข้ากันได้กับรหัสแอสกี

นอกจากนี้ยังมีสัญลักษณ์ ยัติภังค์เผื่อเลือก (soft hyphen)^[1] ที่ตำแหน่ง U+00AD ซึ่งจะปรากฏเป็นเครื่องหมายขีดเมื่อมีการตัดคำที่ตำแหน่งที่ใส่ไว้ หากไม่มีการตัดคำจะไม่ปรากฏ และมีสัญลักษณ์ ยัติภังค์แบบไม่ตัดคำ (non-breaking hyphen) ที่ U+2011 (‑) เพื่อบังคับระบบคอมพิวเตอร์ว่าไม่ให้ตัดคำที่เครื่องหมายขีด ซึ่งทำงานคล้ายกับ เว้นวรรคแบบไม่ตัดคำ (non-breaking space)