tchiminêye

Bodje « tchimin », avou l’ cawete « -êye ».

tchiminêye femrin

1. cwåré trô, maçné inte l' aisse do feu eyet l' toet, po moenner l' foumire foû del måjhon.
   • Avou on trô al tchiminêye, des flamijhoûs, ça pôreut mete li feu å gurnî.
   • Dji voe des cresses di toets, des tchminêyes,
     Des riguilites di hôts-volés
     Et des tchawes-soris pidjoler
     Et des ôtes båbecînes… — Jules Claskin, « Airs di flûte et autres poèmes wallons », édition critique de Maurice Piron, 1956, « Po m’ båbècîne », 1923, p.45 (fråze rifondowe).
2. les maçnaedjes fwait dins ene tchambe avou ene sitouve u on feu a l' aisse.
   • Li pope d' Anverse, li xhufleu et l' pourichinel avou tos les ôtes beabeas, s' avént retrôclé al coine di li tchminêye, di sogne d' esse e l' voye del cene ki cpitéve tot çou k' ele trovéve divant leye. — Joseph Vrindts, « Li pope d'Anvers » (1896), p.8 (fråze rifondowe).
   • L' estouve a l' air di fonde dins l' ombe del tchiminêye; il est tins d' aloumer l' kinket — Émile Romain (fråze rifondowe).
   • çou ki rexhe foû do toet d' ene måjhone, d' ene oujhene, et raetchî del foumire.
3. long et stroet passaedje dins on trô d' rotche, on volcan.

1. fé ene croes e li tchminêye

• (tos les sinses ) : fouwire
• (oujhene) : tchetoere, cawoûte

E walon, po djåzer di l' atuza francès do « cheminée », on-z eploye purade li mot « aisse » po l' ådvins, li mot « djivå » po l' ådfoû (so, dzo ou dzeu l' djivå evnd) et l' mot « coulêye » pol plaece la k' on s' reschandixh et k' on shijhlêye.

• aisse
• coulêye
• djivå
• fouwire

Loukîz a : fouwire

Lijhoz l’ årtike tchiminêye (discramiaedje) so Wikipedia