loyî
Apparence
Etimolodjeye
[candjî]Shûte des mots : (minme sinse).
Prononçaedje
[candjî]- AFE :
- diferins prononçaedjes : /lɔ.jiː/ /lɔ.ji/ /lɔ.jɛ/ /lɔ.je/
- prononçaedje zero-cnoxheu : /lɔ.jiː/
- Ricepeures : lo·yî
Viebe
[candjî]Djin et tins | Codjowa |
---|---|
Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | loye |
Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | loyîz |
Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | loyans |
Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | loynut |
Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | loyrè |
Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | loyive |
Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | loye |
pårt. erirece (dj’ a, vos av) | loyî |
Ôtes codjowaedjes | sipepieus tåvlea |
loyî
- (viebe å coplemint) fé tni eshonne avou ene coide u ene sacwè insi.
- Dji loyrè des djåbes, des andives. — Motî Haust (fråze rifondowe).
- C’ esteut èn anea po loyî li tchvå après l’ meur.
- Les pus curieus k' avént stou bawyî al coirnete, sotnént ki l' anårtchisse esteut loyî so ene tcheyire ente deus adjants et deus pompîs. — Joseph Vrindts, « Li pope d'Anvers » (1896), p.14-15 (fråze rifondowe).
- Vos avoz sins l' sepi, spiyî l' tchinne del boune camaerådreye ki nos loyive. — Joseph Mignolet, "Li vôye qui monte" (1933), p.30 (fråze rifondowe).
- On boutéve deus marionetes ene so l’ ôte et on loyive li cou avou ene loyete di strin di rgon. — Jean-Jacques Gaziaux (fråze rifondowe).
- Tant ki l’ diloujhe n’ råyrè nén l’ raecene ki l’ loye al tere, i n’ mourrè måy, minme s’ i ploye li screne. — Louis Lagauche (fråze rifondowe).
- (viebe å coplemint) mete les nålîs d' on solé.
- Loyî ses solés. — Motî Haust (fråze rifondowe).
- (viebe å coplemint) fé al cawêye.
- Po n' piede nou tins, loyîz vos ovraedjes. — Motî Haust (fråze rifondowe).
- (viebe å prono) fé camaeråde.
- L' estourdi s' a stou loyî avou on napea. — Motî Haust (fråze rifondowe).
Ratourneures
[candjî]- fô a loyî, sot a loyî
- li djô k’ i piedrè ses tchveas, i loyrè ses tchveas avou on vier
- loyî l’ bindea
- pus biesse ki deus coshets loyîs eshonne
- vos loyrez çoula a vosse djambe
Parintaedje
[candjî]- loyant
- loyaedje, loyeu, loyeuse
- loyén, loyeure, loyete, loyasse
- aloyî, aloyaedje, aloyance
- disloyî, disloyaedje, ridisloyî
- riloyî, riloyaedje
- raloyî, raloyaedje, disraloyî
Mots d’ aplacaedje
[candjî]Sinonimeye
[candjî]Pwaire minimom
[candjî]- Loyi (viyaedje)
Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
Ratournaedjes
[candjî]fé tni eshonne avou ene coide
Addjectif
[candjî]singulî | pluriyal | |
---|---|---|
omrin | loyî | loyîs |
femrin padrî | loyeye | loyeyes |
femrin padvant | loyeye | loyeyès |
loyî omrin (come addjectif djondrece, metou padvant u padrî l’ no)
- elaxhî.
- On prijhnî k' a les pougns loyîs. — Motî Forir (fråze rifondowe).
- foirt camaeråde avou.
- I sont loyîs eshonne. — Motî Haust (fråze rifondowe).
Pårticipe erirece
[candjî]loyî omrin
- Pårticipe erirece omrin do viebe "loyî".
Categoreyes :
- Mots do walon
- Walon
- Shûtes di mots
- Mots do walon di deus pîs
- Viebes do walon
- Viebes do walon ki s' codjowèt come waitî
- Viebes å prono do walon
- Mots do walon avou des ratourneures
- Addjectifs do walon
- Addjectifs ås cénk cognes ortografikes
- Addjectifs do walon metous padvant ou padrî
- Pårticipes erireces do walon
- Viebes do walon ki l' pårticipe erirece est parey ki l' infinitif