ehaler
Etimolodjeye
[candjî]Do viebe « haler », avou l’ betchete « e- » d’ ecloyaedje des viebes.
Viebe
[candjî]| Djin et tins | Codjowa |
|---|---|
| Cåzant Ind. pr. (dji, dj’) | ehale |
| Atôtchî(s) Ind. pr. (vos, vs) | ehalez |
| Cåzants Ind. pr. (nos, ns) | ehalans |
| Rwaitants Ind. pr., nam. (i/il, ele/elle) | ehalnut |
| Cåzant Ind. fut. (dji, dj’) | ehalrè |
| Cåzant D.I.E. (dji, dj’) | ehaléve |
| Cåzant Suddj. pr. (ki dji, dj’) | ehale |
| pårt. erirece (dj’ a, vos av) | ehalé |
| Ôtes codjowaedjes | sipepieus tåvlea |
ehaler (viebe å coplemint)
- prinde del plaece inutilmint, tot espaitchî d' ovrer a si åjhe, tot cåzant d' ene sacwè.
- Vola on vî årmå ki m' ehale; bodjîz l' — Motî Forir (fråze rifondowe).
- Tot çoula ehale li colidôr — Motî del Hesbaye (fråze rifondowe).
- espaitchî (ene sakî) d' ovrer a si åjhe, tot cåzant d' ene djin.
- Alez pus lon, vos m' ehalez — Motî Forir (fråze rifondowe).
- Elle ehale tot dou çk' ele mousse — Motî d’ Bastogne (fråze rifondowe).
- (viebe å prono) :
Loukîz a : « s’ ehaler ».
Ratourneures
[candjî]- esse ehalé: aveur on mousmint trop stroet, aveur målåjhey a bodjî avou on mousmint
- Gn a tant des costumes asteure,
K' on n' sait cåzu l' ké tchoezi
Si dj' va prinde li debardeur,
Ma fwè, ça n' va nén por mi
Mins si dji va fé l' schovåte
On-z est bén trop ehalé
— Li camrade dè l'joie, Chanchet Barillié, 1852 (fråze rifondowe).
- Gn a tant des costumes asteure,
Parintaedje
[candjî]Sinonimeye
[candjî]Contråve
[candjî]Sipårdaedje do mot
[candjî]Ortografeyes
[candjî]Après 1900, foû rfondou (Feller, Feller ricandjî, nén Feller) :
E rfondou walon :
Li mot n’ est nén dins : C57
Ratournaedjes
[candjî]djinner ene sakî, tot djåzant d' ene sacwè
Francès : encombrer (fr), embarasser (fr), incommoder (fr), gêner (fr), être à charge (fr)
djinner ene sakî, tot djåzant d' ene djin
esse ehalé